Daily Archives: 21/12/2017

.

Κάθε βράδυ, βγάζω έξω στη βροχή
ό,τι απέμεινε από την κατασκευή των ποιημάτων
να μουσκέψει, να το φάνε τα πρωϊνά πουλιά:
Βγάζω το πριονίδι της σκληρής στίξης,
τα επιτατικά μόρια, τα πολύχρωμα επίθετα,
τους γελοίους αρμούς,
ένα πριονίδι ύφους–

Καμιά φορά, πετώ και την ίδια την ποιητικήν ιδέα.

Ως το μεσημέρι έχουν εξαφανιστεί.

Όχι, πάντως, όλα.

Η παλιά εικόνα που έχω
των σκαμμένων από σφαίρες τοίχων,
η εικόνα που ποτέ δε μορφώθηκε σε ποίημα,
μένει πάντα στην άκρη του πιάτου.

Τα πουλιά ξεδιψούν με ουρανό
κι αφήνουνε σ’ εμάς το αίμα και τη μνήμη
που, ως γνωστόν, στάζουν αυτά τα σπίτια.

Artwork: Leon de Smet

.

[…] Nυμφεύτηκα…

Με την Κασσάνδρα έτοιμη
Να δώσει στους νεόνυμφους τις πιο θερμές ευχές της
Με την Εκάβη
Ανάμεσα
Σε πλήθος Τρωαδίτισσες που μόλις κατασπάραξαν
Τους γιους του Πολυμήστορ
Και δίνουν τα στολίδια τους στην Πολυαγαπημένη
Που βλέπει τόσες αυλακιές
Το αίμα να σκάβει γύρω της
Που νιώθει ότι έρχεται μια νύχτα ματωμένη.

Nυμφεύτηκα…

Με την Ηλέκτρα να θρηνεί ξανά τον Αγαμέμνονα
Με τον Ορέστη να χτυπά τον Αίγισθο κατάστηθα
Με τις κυρίες της τιμής πενθηφορούσες κι άκλαυτες
Με τη Μαιρούλα να αγρυπνά στα σκοτεινά ανάκτορα
Με τη γαμήλια πομπή
Να αποτελείται μοναχά
Από τους μελλοθάνατους και τους εκτελεστές τους
Και επιπλέον μάρτυρες
Δυο σπουδαγμένους της σιωπής
Δυο απογόνους γνήσιους του βλοσυρού Αισχύλου
Σχεδον υπομνηματιστές
Μιας τραγωδίας που άρχισε

Το δάγκωμα ενός σκύλου

Ιωάννης Πανουτσόπουλος, Νυμφεύτηκα! από τη συλλογή Η ωραία κοιμωμένη (δύο μονόλογοι σε ένα όνειρο), Γαβριηλίδης, Αθήνα 2012

Πίνακας: Αndrei Remnev

Το τρέμουλο στα δάχτυλά της πάντα
μουτζούρωνε την στοίχιση των σερβίτσιων
κηλίδα μελάνης στο λινό τραπεζομάντηλο
ακριβώς πάνω στις ρώγες του κεντήματος
πριν το γεύμα πώς  ο λεκές από οίνο ερυθρό;
δεν είναι ακόμα οι μέρες του μήνα
ή πολύ νωρίς ή πολύ αργά ιστορούνται.

Βγήκε στο μπαλκόνι. Στα πόδια της η θάλασσα.
Ποθούσε το φέτος το καλοκαίρι το δάσος να είναι γυάλινο
αλλά εκείνο το αλλού δεν χώραγε στο κάδρο
είχε αναληφθεί μαζί με τον αμνό του Πάσχα
στο οικογενειακό συμπόσιο στο χωριό
πατέρας σύζυγος αδερφός γιός
φερ φορζέ πόδια να βιδώνουν τα μωσαϊκά
με το τρανζίστορ να παίζει τα ωραία λαϊκά
τσιγκέλια στη σειρά στη φωτογραφία της αποθήκης
ράφια μαρμελάδες και κουζινικά παστά

Προσπάθησε να κραυγάσει το unsex me here
στη θεά για να εξαγοράσει το φόνο
αλλά περισσότερο ως μηδείαμα ακούστηκε
ανορθόγραφα η φωνή της μέσα στους διαδρόμους.

Χτύπησε το κουδούνι.
– Ανοίξτε τα βιβλία στη σελίδα 39,
πρόσταξε η κυρία.
Ίσιωσε το πιρούνι στα δεξιά του πιάτου.
-Να μην ξεχάσω να μαζέψω τα
γυαλικά κάτω από το τραπέζι,
σημείωσε στο τετράδιο
κι έτρεξε να ανοίξει την πόρτα.

Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Τα γυαλικά από τη συλλογή «μεταπλάσματα», Σαιξπηρικόν, 2017

Πίνακας: Pierre Bonnard

—————–

*Σημειώσεις:
– «φέτος το καλοκαίρι το δάσος να είναι γυάλινο»  αναφορά στο «Μανιφέστο του σουρεαλισμού»,  André Breton
– «unsex me here»  από Macbeth, William Shakespeare, Πράξη 1, σκηνή 5, 41

——————————–

Τα παπούτσια σου

…Ο σκοπός του ταξιδιού μας στο Λονδίνο δεν ήταν, λοιπόν, τα μουσεία και τα παλάτια αλλά η κατασκευή εκείνων των παπουτσιών. Ένα εργαστήριο παπουτσιών για λόρδους, όλο το μαγαζί εξωτερικά έδινε την εντύπωση ότι ήταν από καλογυαλισμένο, λουστραρισμένο δέρμα, ένα βαθύ σοκολατί δέρμα, περβάζια, κάσες παραθύρων, εξώπορτα, πόμολα, όπως και τα μαλλιά των τεχνιτών ή οι αντίστοιχες φαλάκρες τους ήταν όλα γυαλισμένα, είχαν όλα λουστραριστεί για να διαφημίσουν το προϊόν τους, καθόμασταν σε δερμάτινες αγγλικές πολυθρόνες, επίσημοι καλεσμένοι για τσάι, οι υπάλληλοι πηγαινοέρχονταν αθόρυβα, παχιά περσικά χαλιά απορροφούσαν πατημασιές από βαριά παπούτσια,  το κατάστημα διακριτικά φωτισμένο, για να τονίζεται η γυαλάδα των παπουτσιών, ο πρώτος υπάλληλος, δεν θα μπορούσα να πω τεχνίτης, δεν ταιριάζει σε έναν γραβατοφορεμένο, ο πρώτος σε συνόδεψε να διαλέξεις τα καλαπόδι, ο δεύτερος έπιασε το πόδι σου με ευλάβεια και πήρε τις διαστάσεις του, φάρδος κουντεπιέ, δαχτύλων και αστραγάλου, ναι, ακόμη και τον αστράγαλό σου μέτρησε και σου έδειχνε ένα ένα τα δέρματα από μοσχάρι κι από κατσίκι κι άλλα εξωτικά δέρματα, και παρέλαυναν τότε από μπροστά μου όλα τα μοσχάρια και τα κατσίκια των παιδικών μου χρόνων, ολόκληροι στάβλοι με μοσχάρια, με τα μουγκρητά τους και τις μυρωδιές τους, κι ο υπάλληλος εμπλούτιζε διαρκώς τις περιγραφές του με πληροφορίες παπουτσιών, ήξερε όλη την ιστορία των παπουτσιών, κι έτσι όπως ήταν στητός κι ανέκφραστος σαν μούμια, είχα την αίσθηση ότι ήταν χιλιάδων ετών κι ότι είχε ζήσει όλη την ιστορία του παπουτσιού, κι όταν είπε για το αρχαιότερο παπούτσι, που ήταν πιθανότητα το μοκασίνι των ινδιάνων (15000 χρόνια πριν), φτιαγμένο από δέρμα και οπλές ζαρκαδιών και φιδιών, εγώ σκέφτηκα τους παππούδες μου, που φορούσαν τσαρούχια από δέρμα γουρουνιών, κι ότι αυτά ήταν ακόμη κρεμασμένα στην αποθήκη του πατρικού μου, χειροποίητα γουρουνίσια τσαρούχια, κρεμασμένα στον τοίχο, και μου ήρθε μια μπόχα αποθήκης με όλα τα πολυκαιρισμένα πράγματα, ανάμειχτη με μυρωδιά ποντικιού και σιτηρών, που δεν είχε καμιά σχέση με τη μυρωδιά του μαγαζιού, κι αναρωτιόμουν τότε πώς εγώ μ’ αυτούς τους προγόνους και μ’ αυτή τη μνήμη των οσμών βρέθηκα στην 9 St James’s street, σ’ αυτό το μαγαζί, που έλεγες ότι κατασκεύαζε κι ο Λόρδος Βύρωνας τα παπούτσια του, να παρίσταμαι στην κατασκευή των παπουτσιών σου, και ήθελα να τον ρωτήσω, τσαρούχια κάνετε, γουρουνίσια τσαρούχια κάνετε; Κι εκείνα τα παπούτσια, εξαιτίας των πολλών επεξεργασιών του δέρματος, τα παρέλαβες ύστερα από οχτώ εβδομάδες, ολόκληρες οχτώ εβδομάδες, κάποιοι δούλευαν τα δικά σου παπούτσια. Αυτό και μόνο πρέπει να κάνει κάποιον να νιώθει πολύ σπουδαίος. Όπως παλιά οι μοδίστρες έραβαν με τις εβδομάδες τα ρούχα και έδιναν έτσι αξία στο ρούχο και στον κάτοχό του, έτσι και με σένα, αυτά τα χειροποίητα ανέβασαν την αξία σου στα ύψη. Όταν τα φορούσες, οπωσδήποτε δεν περνούσαν απαρατήρητα, αλλά κι όποιος έμπαινε στο σπίτι ρωτούσε πάντα πού είναι τα παπούτσια, τα έβγαζες τότε με προσποιούμενη συστολή κι άρχιζες την ιστορία τους, πώς ακριβώς κατασκευάστηκαν, η εξιστόρηση ποίκιλλε αναλόγως του κοινού, στους κατωτέρους ήσουν ανελέητος, στους ισότιμούς σου μετριόφρων και στους ανωτέρους άνετος, σαν να μπορούσες να παραγγέλνεις κάθε μέρα κι άλλο ζευγάρι, απλώς σου ήταν αρκετό το ένα.

Εγώ μ’ αυτές τις περιγραφές ένιωθα τότε απερίγραπτη ταπείνωση. Είναι ίσως ανόητο, αλλά ντρεπόμουν περισσότερο για τα παπούτσια μου παρά για τις ενδεχόμενες ελλείψεις μου στον τομέα της κουλτούρας. Δεν είχα την παραμικρή αμφιβολία για την εξυπνάδα μου, είχα πολλές όμως για το παρουσιαστικό μου. Ένιωθα σαν σαλιγκάρι που κουβαλάει μαζί του το σπίτι του, το σπίτι ήταν το πατρικό μου, όπου είχα μεγαλώσει, και μετά το διαμέρισμά μας στις εργατικές, ήταν τα πλακάκια που έλειπαν από το πάτωμα κοντά στο φούρνο, ήταν τα ντουλάπια της κουζίνας, που είχαν φουσκώσει στις άκρες, ήταν η μόνιμη μυρωδιά κουζίνας, τα μικρά κεντημένα από τη μητέρα κάδρα στους τοίχους, η πενιχρή επίπλωση. Ήμουν σίγουρη ότι όλη αυτή την αθλιότητα μπορούσε να τη διαβάσει κανείς στην εξωτερική μου εμφάνιση και κυρίως στα παπούτσια μου, από φτηνό δέρμα ή δερματίνη, που η παραμικρή φθορά τα εξευτέλιζε.

Eυσταθία Ματζαρίδου, Τα ρούχα, μθστρ, Σμίλη 2017

Φωτό:Sarah Jarrett