Ἡ θάλασσα
Ἡ θάλασσα εἶναι σὰν τὸν ἔρωτα:
μπαίνεις καὶ δὲν ξέρεις ἂν θὰ βγεῖς.
Πόσοι δὲν ἔφαγαν τὰ νιάτα τους –
μοιραῖες βουτιές, θανατερὲς καταδύσεις,
γράμπες, πηγάδια, βράχια ἀθέατα,
ρουφῆχτρες, καρχαρίες, μέδουσες.
Ἀλίμονο ἂν κόψουμε τὰ μπάνια
Μόνο καὶ μόνο γιατί πνίγηκαν πεντέξι.
Ἀλίμονο ἂν προδώσουμε τὴ θάλασσα
Γιατὶ ἔχει τρόπους νὰ μᾶς καταπίνει.
Ἡ θάλασσα εἶναι σὰν τὸν ἔρωτα:
χίλιοι τὴ χαίρονται – ἕνας τὴν πληρώνει.
————-
————-
Από τις πιο απολαυστικές συνεντεύξεις στο ύφος Χριστιανόπουλου! Μπορεί να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει κανείς, ακόμη και να εκνευριστεί, αλλά ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την αμεσότητα και την ειλικρίνεια με την οποία εκφράζει την προσωπική του άποψη.
http://www.poiein.gr/archives/22560/index.html
Χ.Μ.: Τώρα που μιλάτε για το απλοϊκό στην κριτική, θέλω να σας θυμίσω πως για σαράντα τόσα χρόνια απορρίπτατε την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Το 2005 όμως, αναθεωρήσατε την άποψή σας και επαινέσατε το απλοϊκό και την καθαρότητα της έκφρασης που υπάρχει στην ποίηση του Ρίτσου.
Ν.Χ.: Ναι, διότι βρήκα ότι ο Ρίτσος, τουλάχιστον, ήταν απλός στο γράψιμό του. Δεν έγραψε σπουδαία πράγματα. Αναμφισβήτητα, ο Αναγνωστάκης ήταν δέκα φορές ανώτερος από τον Ρίτσο! Αυτό το έχω ξαναπεί. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, δεν σκεφτόμουνα τόσο καιρό την απλή αλήθεια, ότι ο ποιητής πρέπει να γράφει απλά. Άμα γράφει ερμητικά τα μουσκέψαμε! Πραγματικά, όσοι ποιητές είναι απλοί μου αρέσουν. Εγώ είμαι το Marquedepose (χαρακτηριστικό γνώρισμα) της απλότητος. Δηλαδή εξαντλώ τα όρια, είμαι κυριολεκτικός, ας πούμε. Οι άλλοι θέλουν λίγο μασημένα πράγματα. Ο Σεφέρης, λόγου χάρη, λέγοντας «οι κύκνοι του χειμώνα»-τι θα πει «οι κύκνοι του χειμώνα;»-εννοεί τις νιφάδες του χιονιού. Μα, είναι το ίδιο πράγμα οι κύκνοι και οι νιφάδες του χιονιού; Θέλω, λοιπόν, να σου πω πως η απλότητα θα βοηθήσει και την ποίηση. Όχι μόνο την κριτική, και την ποίηση. Και αυτός ο Δημήτρης Κόκορης λέει για μένα πως «πραγματικά, εκπλήσσομαι που γράφει τόσο απλά και μπορεί να ικανοποιεί ένα κοινό λίγο πιο απαιτητικό».
Ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
Ἐσεῖς ποὺ βρήκατε τὸν ἄνθρωπά σας
κι ἔχετε ἕνα χέρι νὰ σᾶς σφίγγει τρυφερά,
ἕναν ὦμο ν᾿ ἀκουμπᾶτε τὴν πίκρα σας,
ἕνα κορμὶ νὰ ὑπερασπίζει τὴν ἔξαψή σας,κοκκινίσατε ἄραγε γιὰ τὴν τόση εὐτυχία σας,
ἔστω καὶ μία φορά;
Εἴπατε νὰ κρατήσετε ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
γιὰ τοὺς ἀπεγνωσμένους;————-
————-
Χ.Μ.: Είναι δημιουργική η ατομική μοναξιά για ένα ποιητή, κύριε Χριστιανόπουλε; Να σας θυμίσω εδώ τον Οδυσσέα Ελύτη που έλεγε ότι η αντοχή στη μοναξιά, έτσι όπως είναι τα πράγματα σήμερα, είναι η πρώτη αρετή που οφείλει να διαθέτει ένας ποιητής.
Ν.Χ.: Είναι αλήθεια ότι ο Ελύτης έχει πει πολλές και ωραίες κουβέντες. Και θυμάμαι κι εγώ, σε συζητήσεις μας, επέμενε γύρω απ’ αυτό. Ότι πρέπει ν’ αντέχουμε στη μοναξιά μας. Βέβαια, ο Ελύτης είχε πολλές φιλεναδούλες. Και μια, δύο, τρεις, λες νισάφι, τέλος πάντων, πρέπει να υπάρξει και κάποιος φραγμός. Είχα γνωρίσει μια από αυτές, η οποία δεν ήταν και τόσο σπουδαία, αλλά η τελευταία, αυτή που τον κληρονόμησε, κατά κάποιον τρόπο, είναι σπουδαίο άτομο. Εγώ δεν την ήξερα, τη γνώρισα πολύ αργά…
Χ.Μ.: Μιλάμε για την Ιουλίτα Ηλιοπούλου;
Ν.Χ.: Την Ηλιοπούλου! Της βγάζω το καπέλο! Είναι περισσότερο σοβαρή απ’ ό,τι φανταζόμουνα! Οι άλλες και μικρότερες ήταν και σοβαρές δεν ήταν.
Χ.Μ.: Πρέπει να είναι και καλή φιλόλογος η Ηλιοπούλου.
Ν.Χ.: Δεν την ξέρω, αλλά πάντως μ’ αρέσει ο τρόπος που συμπαραστάθηκε τον Ελύτη. Ο Ελύτης στο τέλος της ζωής του ήταν άρρωστος. Έκανε μεγάλη θυσία αυτή η κοπέλα!
Χ.Μ.: Και είναι και αρκετά νεαρή κοπέλα.
Ν.Χ.: Νεαρή και αληθινά τον αγαπούσε! Τον αγαπούσε! Γι’ αυτό είμαι σίγουρος. Όταν την γνώρισα το κατάλαβα. Λοιπόν, όταν υπάρχει μια αγάπη, σαν ένα κλείσιμο μιας σχέσης, θα της βγάλουμε το καπέλο! Και την συγχάρηκα! Της είπα: «Μπράβο σας, χαρά στο κουράγιο σας. Σας χαίρομαι πάρα πολύ!». Αυτό βάστηξε χρόνια. Αυτή είναι σπουδαία! Οι άλλες ήταν κάτι μη χειρότερα.
Πίνακες: René Alvarado
————-
Ἔλα νὰ ἀνταλλάξουμε κορμὶ καὶ μοναξιά.
Νὰ σοῦ δώσω ἀπόγνωση, νὰ μὴν εἶσαι ζῷο,
νὰ μοῦ δώσεις δύναμη, νὰ μὴν εἶμαι ράκος.
Νὰ σοῦ δώσω συντριβή, νὰ μὴν εἶσαι μοῦτρο,
νὰ μοῦ δώσεις χόβολη, νὰ μὴν ξεπαγιάσω.
Κι ὕστερα νὰ πέσω μὲ κατάνυξη στὰ πόδια σου,
γιὰ νὰ μάθεις πιὰ νὰ μὴν κλωτσᾶς.
Ιφιγένεια Σιαφάκα - Ifigeneia Siafaka
Ενύπνια Ψιχίων 