Tag Archives: USA

(e-περιοδικό Στάχτες)

http://www.staxtes.com/2013/05/to.html

Χθες το απόγευμα έλαβα στο σπίτι ένα γράμμα. Ήταν η ώρα που σκοτείνιαζε, κι έλεγα στον πατέρα «όπου να ’ναι θά ’ρθει», κι ανάβαμε το τζάκι με τα καυσόξυλα που άρον άρον είχα μεταφέρει από την αποθήκη στην ποδιά μου. Η αποθήκη βρωμάει σαν νεκρός, δεν έχουμε παράθυρα, κι έχει και νεογέννητα ποντίκια που τσιρίζουν. Εγώ έχω εφεύρει να πηγαίνω πάντα γρήγορα την ώρα που όλοι ανάβουμε τα τζάκια και η ομίχλη βρίσκει χώρο να καθίσει στην κοιλάδα — μυρίζει τότε καμένο ξύλο στην αυλή, και είναι όλα θολά κι ονειρεμένα, κι εγώ ρουφάω μιαν ανάσα. Χθες κατέβασα δυο ανάσες, κατ’ εξαίρεση, και ύστερα χτύπησε και η πόρτα δύο φορές.

Σημάδι.

Μία, δειλά.

Μια δεύτερη λίγο.

Πιο εκνευρισμένα αλλά υπόκωφα, «ήρθε;» με ρώτησε ο πατέρας, κι ανασηκώθηκε λίγο στο κρεβάτι. Έχει έναν πολύ πρωτότυπο τρόπο ο πατέρας να τρέχει τους λυγμούς όταν ακούγεται η πόρτα. Στο πρώτο χτύπημα τους σπάει σαν καρύδι. Στο δεύτερο τους λιώνει, σφίγγοντας στο λαιμό του το πιγούνι, πάνω από τα μούσια. Και στη σιωπή που ακολουθεί —πολλές φορές μας κάνει πλάκα ο άνεμος ή οι γάτες—, γέρνει στο αριστερό του πόδι το κεφάλι, και το κρεμάει έξω απ’ τις κουβέρτες.«Σκεπάσου, πατέρα», είπα, «έχει υγρασία», το γράμμα δεν έγραφε « αποστολέας ». Καθόλου η ανωνυμία δεν με πείραξε, ούτε που πέρασε απ’ το μυαλό μου πως κάποιος κακόβουλος, όπως οι γάτες ή ο άνεμος,  ξόδεψε χρήματα για να μας κοροϊδέψει.

Γιατί εμένα με λένε Χάνα. Για την ακρίβεια, Χάνα Πέρτον, κι έχω ωραία δόντια.Και το γράμμα έγραφε « προς Χάνα Πέρτον », και όχι άλλο όνομα, και είχε μια γηραιά κυρία σε γραμματόσημο χαρούμενο, που γέλαγε φορώντας ένα επίσημο καπέλο.Η θεία Σάρα επιμένει πως πρέπει να νιώθουμε περήφανοι για την καταγωγή μας: «είμαστε οι τελευταίοι Πέρτον στην κωμόπολη, μένουμε στο οικογενειακό αγρόκτημα πίσω από το λόφο με τις λεύκες κι « εσύ, Χάνα, διάλεξες και το ωραίο χαμόγελο όλων των πεθαμένων Πέρτον, που είχανε διαίσθηση».Έτσι  εγώ  κατάλαβα αμέσως πως, αν και το γράμμα δεν έγραφε «αποστολέας», δεν ήταν πλάκα, καθόλου  πλάκα, και ότι ήταν από κ ε ί ν ο ν. Θέμα διαίσθησης και μόνον. Κληρονομικό.

Κι έχω εμπιστοσύνη στη θεία Σάρα, διότι είναι και αυτή μ ί α  σ π ο υ δ α ί α Πέρτον. Η γιαγιά  επίσης ήτανε χαρτορίχτρα και με ωραίους γλουτούς, «στην πλάτη σου άραξε ένα βουνό από τύχη, Χάνα !» μου δείχνει πολλές φορές τις Άλπεις  η θεία, που έχει τραχιά φωνή και ωραία εργόχειρα στρωμένα στα τραπέζια — προσωπικά μου αρέσει ένα με ασημένιες πεταλούδες, και θα το κληρονομήσω οπωσδήποτε. Είναι συμφωνημένο.

Έχουμε λοιπόν διαίσθηση οι Πέρτον, κι έτσι κατάλαβα αμέσως πως το γράμμα ήταν από κ ε ί ν ο ν. Ήταν γραμμένο με αποσιωπητικά στην πρώτη τη γραμμή. Η άλλη σελίδα ήτανε κενή. «Αυτά είναι ερωτικά σημάδια», λέει η θεία Σάρα. Έτσι μιλάει πάντα για τις σιωπές κι όλες τις στάχτες.

… ΝΟΡΑ ΠΕΡΤΟΝ, 1945 – 1964 …

 επέμενε η θεία Σάρα να βάλουμε τελίτσες και στην αρχή της Νόρας και στο χρόνο που άντεξε να την κρατήσει ανοιχτή,  έτσι —« για το καλό », που λέμε οι Πέρτον—  χαράξαμε την τεφροδόχο της με όλα και με τίποτα μαζί. Αυτό είναι ταλέντο: να διηγείσαι μ’ ένα τίποτα ιστορίες στις σιωπές. Κι εμείς είμαστε Πέρτον.

«Σκεπάσου, πατέρα, όπου νά ΄ναι θά ’ρθει, θά ’ρθει η Νόρα απ’ το φούρνο, και θα φάμε», του είπα πάλι χθες, και χτύπησε η πόρτα και άνοιξα, φίλησα, δίπλωσα, έκρυψα το γράμμα, όπως πάντα, και ο πατέρας λούφαξε γρυλίζοντας σαν σκύλος μαλωμένος, και ορθοπόδησε πλέον σιγανά, με σκεπασμένο το κεφάλι, μόνον κάτι περίεργα φωνήεντα σε τόνους γραμμοφώνου, ώσπου κοιμήθηκε στο τέλος.

Χθες ονειρευόταν μάλλον, γιατί κουνούσε το δεξί του πόδι νευριασμένος μέσα στις κουβέρτες, και γύρισε κι απότομα γλιστρώντας το κεφάλι —νόμισα πως θα μπατάρει απ’ το κρεβάτι—, κι άρχισε να σφυρίζει ρυθμικά, με παύσεις στις ανάσες. Σαν να περίμενε απάντηση από κάπου. Αλλά κανένας δε σφύριξε για σήμα, ούτε καν μία ριπή ανέμου, έστω για να μας κάνει πλάκα, δεν ήρθε στις κουβέρτες, ώσπου οργίστηκε ο πατέρας, και τίναξε μια φορά το άλλο πόδι, το ήρεμο, κι έβαλε στις ανάσες καπρίτσια πεθαμένου — πιστεύω για να απειλήσει όσους εκτοξεύουν από ένα φοβερό πείσμα τη σιωπή τους.

Ο ήχος ήταν σαν το θόρυβο που κάνουνε τ’ αγόρια στα κορίτσια: έτσι και ο Γιαν σφύριζε στη Νόρα, όταν έφευγε να αγοράσει σαπούνι ή μπαχαρικά στους Τζόνσον, δίπλα στο ποτάμι. Πόσο δυστυχισμένος —πρώτη φορά το σκέφτηκα—, πρέπει να είναι ο πατέρας που η Νόρα δε στέλνει γράμματα ποτέ, και πήγα και του φίλησα το χέρι, αλλά  δεν το κατάλαβε αυτό.

Έμεινα όλη νύχτα άγρυπνη δίπλα στη φωτιά μ’ ένα γατί που γρατζουνούσε λιμασμένο το παράθυρο στο προσκεφάλι του πατέρα, αλλά δεν με εκνεύρισε καθόλου, γιατί έχει μάτια  πελώρια και γαλάζια, και μία Πέρτον δεν τα βάζει ποτέ μ’ ό,τι της λείπει. Κάθε βράδυ βρίσκω άλλωστε, ως γνήσια απόγονος των Πέρτον, να κάνω καινούργια πράγματα που με εξελίσσουν περισσότερο, κι έτσι δεν ασχολούμαι με μικρότητες. Χθες —κι αυτό είναι ένα πολύ πρόχειρο παράδειγμα, που δείχνει πόσο ευφυείς και βολικοί άνθρωποι είμαστε οι Πέρτον—, εφηύρα να  παρακολουθώ με υπερβολικά μεγάλη προσοχή μόνον τον αέρα, που έφθασε αργότερα, σπρώχνοντας χώματα κάτω απ’ τη σχισμή που συγκρατεί ανέκαθεν την πόρτα του σπιτιού μας. Η θεία Σάρα λέει ότι πολύ σοφά κάνω και μου έχω αφαιρέσει τη δύναμη να οργίζομαι με όλα τα ανώφελα, γιατί οι Πέρτον έχουμε κληρονομήσει τη διαίσθηση, και π ρ έ π ε ι να είμαστε ξαλαφρωμένοι από ελπίδα. Είναι πολύ εγωιστικό, βρίσκει η θεία Σάρα, να έχουμε κι ελπίδα και διαίσθηση, δεν πάνε μαζί αυτά τα δύο. Είναι ακριβώς όπως δεν πάει η μουστάρδα με κάρυ και με μάνγκο πάνω στις πέστροφες που κάθε Τρίτη μάς φέρνει ο Γιαν απ΄ το ποτάμι. Μία αηδία είναι αυτό, μόνο με τα πουλερικά ταιριάζει.

Τα ξημερώματα έβγαλα όλα μου, εντελώς, τα ρούχα, και κράτησα μόνον το κόκκινο πουλόβερ που φορούσα, με το πλεκτό ζιβάγκο σε βελόνες νούμερο…  δε συγκρατώ το νούμερο…  που επίτηδες το έχει πλέξει η θεία Σάρα έτσι, με στόχο να σφίγγει μεγάλη θαλπωρή γύρω απ’ το λαιμό μου. Κοιμήθηκα, λοιπόν, πολύ ελαφριά και με μεγάλη αυτοπεποίθηση: ό,τι περίμενα είχε έρθει και ό,τι περιμένω θα ξανάρθει, πάντα ίδιο, γιατί οι Πέρτον ζούμε ασφαλείς. Και ούτε ο πατέρας σφύριζε πλέον, είχε βαρεθεί, και ούτε έκανε τίποτε. Απολύτως. Και ούτε θα ξανακάνει τίποτε, ύστερα από την κηδεία.

Εκεί ξέρω, λίγο πριν από την αποτέφρωση, θα με ρωτήσει πάλι «ήρθε, η Νόρα ήρθε;» και θα εντυπωσιάσει την κωμόπολη νεκρός : όπως ταιριάζει σ’ έναν Πέρτον, θα βρει έναν πρωτότυπο λυγμό να καβουρδίσει, την ώρα που θα πέφτει η ομίχλη, νύφη την αδελφή μου στην κοιλάδα.

—————————————————————————————————————————————-

Πίνακες: Andrea Kowch, Andrew Wyeth

http://www.christiesprivatesales.com/exhibitions/wyeth-in-china/index.aspx

http://andreakowch.com/