RSS

Monthly Archives: January 2022

Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου, Τι μου εμπιστεύτηκε γηραιά φίλη

.

«Κάποτε φθάνει. Και βροντάει την πόρτα.

Σχεδόν την σπάει. Ορμάει στα δωμάτια.

.

Όταν φεύγει, στο λεηλατημένο σπίτι

Κατακάθονται σιγά σιγά οι θόρυβοι.

Κι ανάμεσα απ’ τα γυαλικά και τα συντρίμμια

Αρχίζουνε σιγά σιγά να ξεφυτρώνουν

Γαλαζωπά τα αγκαθάκια του βουνού.

Αν θες κάτι να βρεις, απομεινάρι,

Αυτά σου φέγγουν τα μικρά καντήλια.

Με δυο σταγόνες αίμα στα δάχτυλα

Μπορείς να ξετρυπώσεις μια κούπα

Ή ακόμη, αν το φωτάκι κρατήσει,

Το γυάλινο το βλέμμα μιας σφήκας

Που απολαμβάνει το νέκταρ του αγκαθιού.

.

Έτσι αποχτά αστροφώτιστα δάπεδα

Νοικοκυριό από χαλάσματα κι έντομα.

Μπορεί σε χοροεσπερίδα επετείου

Να δεξιωθεί ως και αγγέλους γυμνόποδες.

Παρά το βάρος του γαλαξιακού υλικού τους

Στροβιλίζονται με άθιχτα πέλματα.

Εμείς μαζεύουμε προσεχτικά μικροθραύσματα

Για το σερβάν μιας σάλας στην πλαγιά.

Κι εκείνοι, όπως βουίζουν οι μέλισσες,

Διασταυρώνουν τις αναίμακτες τροχιές.»

.

Δήμητρα Χριστοδούλου, Τι μου εμπιστεύτηκε γηραιά φίλη, από τη συλλογή Ευγενής ναυσιπλοΐα, εκδόσεις Μελάνι, 2021

Πίνακας: Στέφανος Δασκαλάκης

 

Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου, Ευγενής ναυσιπλοΐα

.

.

Ποιος έχει δύναμη να μας επιβάλλει ποινή

Όταν φροντίζουμε την ψυχή μας μ’ αγάπη;

Δεν έχει ο θρήνος θράσος αιωνιότητας.

Σβήνει κι αυτός με κουρασμένο στεναγμό.

Μπορούμε, λέω, ν’ απεκδυθούμε το σάβανο.

Ανάρμοστο είναι σε παλλόμενο σώμα.

Περνάει πάντα ένα πλοιάριο στ’ ανοιχτά

Ακόμη κι αν είναι η ανάμνησή του.

Τόσες εικόνες στοιβαγμένες στον χαμό,

Τόσο υπερούσιο το απόθεμα της σκέψης.

Μπορεί να φεύγει ακόμη κι απ’ το μνήμα του

Κάποιο μικρό ιστιοφόρο,

Κανένα φασματικό ψαροκάικο,

Κάποτε αυτό γοήτευσε το βλέμμα

Καθώς διέπλεε έναν κόκκινο ουρανό.

Ας του προσθέσουμε κάποιο χρόνο αθανασίας.

Απόψε η θάλασσα με την τιτάνια σιωπή της

Συνοψίζει το χάος σε φιλία.

Αναπνέει σαν στήθος μωρού

Που αποκοιμήθηκε μπροστά στ’ αρμυρίκια.

Μπορεί ο ήλιος καθώς εξαντλείται

Να αποσβήσει κάθε εγκατάλειψη.

Πανάξια θα είναι η ναυτοσύνη

Που αποπλέει προσπερνώντας τον θάνατο.

Δήμητρα Χριστοδούλου, Ευγενής ναυσιπλοΐα, από την ομώνυμη συλλογή, εκδόσεις Μελάνι, 2021

Artwork: Henri Le Sidaner

.

 

Πασχάλης Κατσίκας, Εύα

.

Φύση και λόγος
σε διαρκή αντιπαράθεση
Εμφυσημένη φέρουν θεία πνοή
στον κήπο περίκλειστοι, γυμνωμένοι
Όλα τριγύρω αγνά και φωτεινά
το ζωώδες ένστικτο ωστόσο
προϋπόθεση
κάθε αφηρημένης ύπαρξης

Πώς θα πάρει υπόσταση
αν δεν σαρκωθεί ο λόγος;

Αυτή υποδεέστερη πλάστηκε
από τα πλευρά του
κι όμως δεν υποτάχθηκε

Στον πειρασμό υποκύπτοντας μια νύχτα
ακάθαρτη σήμερα περιφέρεται
Μα συμφωνία δεν σύνηψε
αντίθετα του κήρυξε τη μάχη
Απόγονος δικός της
του όφεως συνέτριψε την κεφαλή

Όμοια μια νύχτα
το μήλο στον Κήπο γίνηκε ελιά

.

Πασχάλης Κατσίκας, Εύα, από τη συλλογή Το κοιμώμενο τσίρκο, Αθήνα 2021

Πίνακας: Alan Mac Donald

 

Σταύρος Σταμπόγλης, Σχεδόν αυτοχειρία πόλεως

.

Τον βρήκαν ακολουθώντας τη σιγή. Απροστάτευτος στ’ ασπροσέντονα. Μποτίλιες, στάχτες κι εκκρίσεις. Γελούσε είπαν οι γείτονες. Τρεις μέρες γελούσε. Η σιωπή του στον καθρέφτη της μοναξιάς. Γελούσε και τίναζε θάνατο απ’ τ’ ανοικτό παράθυρο.

Οι έγνοιες μας αθέατο σμήνος στα σκοτάδια των ευκαλύπτων. Κι αυτός νυχτοπούλι τα μεσημέρια τής φωτιάς και χίλιες δικαιολογίες σπαρμένες στα ρείθρα να μην χάνεται στην παραλληλία.

Έτσι αποφάσισε να το παλέψει. Μεθύσι, χορτάρια, σκόνες κι  ό,τι σβήνει την ασφυξία, ό,τι  πνίγει την ανάσα. Σε πυρωμένη εξέδρα καθημερινά. Πυρετός, λύσσα και κούραση ηττημένου φίλαθλου.

        Είπαμε οι ζωντανοί για θέλημα θεού. Μη και ξορκίσουμε το κακό το μάτι· σύννεφο μακριά  από μας να  κρεμαστεί. Άμποτε να μπει και τούτο το πένθος σε σειρά.

Αντίκυρα

Ανέκδοτο, από την συλλογή Παραμύθια ανεβάζω, που θα κυκλοφορήσει στο τέλος Φεβρουαρίου 2022 από τις εκδόσεις Οι εκδόσεις των φίλων 

Πίνακας: George Braque

 

Σωτήρης Σαράκης, Θάνατος

.

Όντως λαμπρά, μεγάλα ονόματα

Λυκούργου και Σωκράτους

Αναξαγόρα, Ικτίνου, πιο πέρα η Σοφοκλέους, δεν τελειώνουν

λεροί, πλην πολυσύχναστοι

κι οι τοίχοι μαυρισμένοι αν τους κοιτάξεις

οι τοίχοι μαυρισμένοι από καπνούς

αδιάκοπων αυτοκινήτων, τ’ άλλα

πέφτουνε κάπως μακριά, δε φαίνονται από δω

ποιος Ελαιώνας και ποια θάλασσα, μα ωστόσο

νιώθεις αχνά την παρουσία τους κι ο ήλιος

περνάει, κανείς μας δεν τον βλέπει, στάζουν

τα κλιματιστικά στα μισοπεζοδρόμια, όλοι

καιγόμαστε μεγάλα καλοκαίρια, οι κάργες

έχουνε μεταμορφωθεί σε περιστέρια

.

.

κοπάδια τα βαριά τα περιστέρια στη γυμνή πλατεία

πλήθουσα η αγορά, πλούσιες όλες οι μερίδες, πάνοπλοι

οι αστυνόμοι, πρεζόνια, τσιγαρούδες, μετανάστες

πάγκοι, περίπτερα μ’ εφημερίδες, βιαστικοί αναγνώστες

αγνώστου επαγγέλματος, κι όσο για κείνα τα κρεμμύδια

πάει καιρός που απάλυναν, σχεδόν δεν καίνε

φρουρές και μπάντες ξεχασμένα, οι τράπεζες πυκνώνουν

δεν έχει εδώ μπαλκόνια και ζουμπούλια, μόνο απλώνεται

ένα μεγάλο δάσος διασπασμένο, είναι φυτά εσωτερικού

χώρου και χρόνου, όλο θεριεύουν

να μη σου τα πολυλογώ, πες μου αν μπορείς

πες μου εσύ που ξέρεις απ’ αυτά, τώρα τι κάνουμε

μ’ αυτήν εδώ την Πρέβεζα στο κέντρο της Αθήνας;

.

Σωτήρης Σαράκης, Θάνατος, από τη συλλογή Η τελετή, εκδόσεις Νεφέλη, 2006

Πίνακας: Mike Warall

 

Γ. Δ. Αναγνώστου, Λήγουσες εντός μου

.

Λέξεις

Με αποκομμένες λήγουσες

Αναρριχώνται εντός μου

.

Σαν από παλιά τετράδια

Να βλασταίνουν

Να ζευγαρώνουν

Ανάμεσα στις στίξεις

.

Φθόγγοι πολύβουοι

Στη σιωπή να βυθίζονται

Άδικα ορφανεμένοι

Στη συστολή τυλιγμένοι

.

.

Λέξεις ανάπηρες

Επιβιβάζονται

Στης νιότης το φέγγισμα

Δυσανάγνωστα λάθη

Ξαπλώνουν σιμά

Στου ήλιου την απουσία

.

Μέσα

Στα Όμικρον του Ονείρου

Να χορεύουν

Κεντώντας

Της αγάπης το υφαντό

.

Μόνες λέξεις

Να κλαίνε

Μακριά σου

.

Κοντά σε εμένα Γ. Δ. Αναγνώστου, Λήγουσες εντός μου, από τη συλλογή Μέσα στο Όμικρον του Ονείρου, εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2018

Πίνακας: Juan Martinez Bengoechea

 

Αντόνιο Γκαμονέδα, Βιβλίο του κρύου, Ακόμη [αποσπασματικά]

.

Το φως αναγγέλλεται στα μαχαίρια και μπαίνουν ζητιάνοι
στην αγορά. Η ασταμάτητη ομιλία κυκλωμένη από καρπούς.

Ακόμη είναι όμορφο και μίζερο, λέει συλλαβές ακριβείς,
διασχίζει τη λησμονιά.

***

Πουλιά. Διασχίζουν βροχές και χώρες στο λάθος των
μαγνητών και των ανέμων, πουλιά που πέταγαν ανάμεσα στην οργή
και το φως.

Γυρίζουν ακατανόητα κάτω από νόμους από ίλιγγο και
λησμονιά.

***

Αυτή η ώρα δεν υπάρχει, αυτή η πόλη δεν υπάρχει, εγώ δεν βλέπω
αυτές τις λεύκες, τη γεωμετρία τους στη δροσιά.

Όμως,  αυτές είναι οι εξαφανισμένες λεύκες,
ίλιγγος της παιδικής μου ηλικίας.

Α, κήποι, α νούμερα.

***

Βάλε τα χείλη σου στα καλαμάκια όπως κάνει ο θεός που
κλαίει στις ντουλάπες σου, αυτός που μιλάει ανάμεσα σε
κίτρινα δόντια· σφύρα στα καλαμάκια της οδύνης και, στη
καθαρότητα των άδειων ωρών, θυμήσου την μπατονέτα του
πατέρα σου, τη μοναξιά των περιστεριών των χαμένων στην
αιωνιότητα.

***

.

Υπάρχει ένα χόρτο που το όνομά του δεν είναι γνωστό· έτσι
υπήρξε η ζωή μου.

Γυρίζω στο σπίτι διασχίζοντας τον χειμώνα· λησμονιά και φως
πάνω στα υγρά ρούχα. Οι καθρέφτες είναι άδειοι και στα
πιάτα τυφλή η μοναξιά.

Α, η καθαρότητα των εγκαταλειμμένων μαχαιριών.

***

Σεντόνι μαύρο στην ευσπλαχνία:
η γλώσσα σου σε ένα ιδίωμα ματωμένο.
Σεντόνι ακόμα στην άρρωστη υπόσταση,
αυτή που κλαίει στο στόμα σου και το δικό μου
και, διασχίζοντας γλυκά πληγές
δένει τα οστά μου στα ανθρώπινα οστά σου
Μην πεθαίνεις πια σε μένα, αλάτι της γλώσσας μου.
Δωσ’ μου το χέρι για να μπω στο χιόνι.

Αντόνιο Γκαμονέδα, Βιβλίο του κρύου, Ακόμη [αποσπασματικά]

Μετάφραση: Βασίλης Λαλιώτης

Artwork: Jamie Heiden

 

Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος, Ο θάνατος του νεκρού

.

Είναι νεκρός. Είναι –πράγματι– νεκρός. Με πιστοποιητικό, σφραγίδες, αριθμό πρωτοκόλλου. Με ετοιμόρροπο καντήλι, καμένα κεριά, τούλι στο πρόσωπο. Είναι νεκρός. Με όλα τα τυπικά σημάδια νέκρας. Χρώμα γκρίζο. Παγωμένο σκελετό. Παγωμένο βλέμμα. Και σκέλη μαγκωμένα.

Μαύρο κοστούμι. Λίγα λουλούδια γύρω γύρω να κοροϊδεύουν με θράσος τη σαπίλα που βρωμάει το δωμάτιο. Ουρανί σεντόνι κ’ εικονοστάσι ολόκληρο επάνω στο ξεψυχισμένο στήθος.

Είναι νεκρός. Από τις 11: 45 π.μ. Είναι –πράγματι– νεκρός, αφού το βεβαιώνουν όλα τα επίσημα έγγραφα. Διαγεγραμμένος ήδη από τα μητρώα του δήμου. Η ταυτότητά του έχει κατασχεθεί, κ’ οι ζωντανοί καλούνται να πληρώσουν την πρώτη τριετία της νεκρικής του αναπαύσεως. Εάν το ποσό δεν καταβληθεί εντός τεσσάρων ημερών, αυτεπαγγέλτως, ο εισαγγελέας θα παραγγείλει τη νεκρανάσταση του εκλιπόντος και με την ανάλογη, φυσικά, φορολογική επιβάρυνση – όπως ορίζει ο νόμος.

.

.

Είναι νεκρός. Απόλυτα. Βεβαιωμένα. Με πληρωμένο λάκκο και σιτάρι από την πάμφθηνη γερμανική αλυσίδα σούπερ μάρκετ.

Είναι νεκρός. Έτσι απλά και τυπικά

θα κλείσει αυτό το ποίημα.

Κύριε, ἀνάπαυσον τὴν ψυχὴν τοῦ κεκοιμημένου  δούλου σου, ν τόπ φωτειν, ν τόπ χλοερ, ν τόπ ναψύξεως…

Μιας και τον έχει πληρωμένο

πριν ακόμη από την επικύρωση

του θανάτου του.

Κωνσταντίνος Καραγιαννόπουλος, Ο θάνατος του νεκρού, από τη συλλογή Ακήρυχτος πόλεμος, εκδόσεις Δρόμων 2021

Πίνακας: Sarah Lamb

 

Σταύρος Σταμπόγλης, Στίγμα γυναίκας  

                                

.

στην Π. Λ.

Γέρμα, πλησιάζω κατά μέτωπο.

Στιγμιαία  αφή  χαλκού  οι  μολυβιές  της δύσης.

Το  φιλί του χρόνου  είναι δυο σύνορα, και τα μαλλιά 

γίνονται κοκκινόχωμα τ’ ουρανού. 

Ξάφνου απ’ τα δένδρα πέφτει το μελάνι της νύχτας∙

σταγόνα-σταγόνα στο νερό, σαν σύννεφα μέσα στον άνεμο.

Ερημιά τρυπώνει στα ισόγεια.  

Στους ορόφους διαδίδονται φήμες επιβίωσης.

Σε  λίγο  ο  δρόμος  θα μοιάζει σκοτωμένο αίμα.

Μπαίνω στο μπαρ∙ κοιλιά κήτους. 

Δύτης σ’  έναν ρυθμό από κυλιόμενο μέταλλο.

Η κίνηση μοιάζει με αστραπιαίες βαρύτητες.

Πληρώνω το ποτό μου, κατεβαίνω στις τουαλέτες,

σώζω μια κατσαρίδα αποφεύγοντας την προσέγγιση,  

και πυροβολώ το λεπίδι της μοναξιάς μου.

                                                             Μιλάνο 2013

Σταύρος Σταμπόγλης, Στίγμα γυναίκας, από τη συλλογή Με την πλάτη στο παρόν, εκδόσεις Κέδρος, 2014    

Πίνακας: George Hendrik Breitner                              

 

Κατερίνα Λιάτζουρα, Οι δώδεκα φρίκες των Χριστουγέννων και μια παράλειψη

II. Σάντα, η ιδέα

Πράγματι θα συμφωνήσω μαζί σου, Τζον, πως κάποτε ο αλτρουισμός αποκτά κάτι αρρωστημένο. Δεν μπορεί, δεν γίνεται κάποιος που είναι στα συγκαλά του να ζει με τη θέληση του στον Βόρειο Πόλο, να ξενυχτά και να κατασκευάζει δώρα, και να τα μοιράζει δήθεν σε παιδιά. Πράγματι, η ιδέα ενός ηλικιωμένου κυριούλη ντυμένου στα άσπρα και στα κόκκινα, που κυκλοφορεί ανενόχλητα και διασχίζει τον μεταμεσονύχτιο ουρανό πάνω σε έλκηθρο, ώρες που οι καθωσπρέπει και νομοταγείς νοικοκυραίοι βρίσκονται σε ύπνο βαθύ, η εικόνα ενός γέροντα με αμφίβολες προθέσεις να μπαίνει από καμινάδες και να εισβάλλει απροσκάλεστος σε σαλόνια, δεν με ευχαριστεί καθόλου. Μάλλον με φρικάρει πολύ. Ναι, ναι!

.

.

VI. Θάνατος από ηλεκτροπληξία

Όχι δεν φταίνε οι φρικτές αλυσίδες με τα πολύχρωμα λαμπιόνια, οι πλαστικές φιγούρες που κρέμονται σε στέγες και μπαλκόνια, τα αμέτρητα αστέρια που φεγγίζουν πόρτες και παράθυρα, τα μουσικά κουτιά, τα μουσικά χαλιά, τα υπερσιβηρικά, τα αστυνομικά, τα νοσοκομειακά, οι σειρήνες, τα ρομπότ, τα tablet laptop desktop, τα avatar. Φταίει, Τζον, που δεν προνοήσαμε να μην παύσει η εξόρυξη του λιγνίτη.

.

.

Η παράλειψη ή Το εορταστικό τραπέζι

Καλά, βρε Τζον, να μην αναφερθείς καθόλου στο εορταστικό τραπέζι χρονιάρες μέρες; Σ’ εσάς στο Αμέρικα δεν είναι υψίστης σημασίας; Γιατί εδώ, στας Ευρώπας, είναι έθιμο χριστουγεννιάτικο να τρέχεις στα supermarket και να τρέχεις στις αγορές και να γεμίζεις καλάθια και να κουβαλάς σακούλες και να φορτώνεις το πορτμπαγκάζ και να ξεφορτώνεις το πορτμπαγκάζ και ν’ αποθηκεύεις τρόφιμα σε ράφια και ντουλάπια και να μπουκώνεις ψυγεία και καταψύκτες και να μαγειρεύεις αποβραδίς και να βγάζεις κατσαρόλες και κατσαρολάκια, ταψιά και λαμαρίνες και να ανακατεύεις και να δοκιμάζεις και να βλέπεις με την άκρη του ματιού σου τον νεροχύτη να ξεχειλίζει και να τρέχεις να στρώσεις το εορταστικό τραπέζι και να αναθεματίζεις που ξέχασες μέσα στον πανικό να πάρεις χαρτοπετσέτες με καμπανάκια και γκι (δεν πειράζει, όμως, κανείς δεν θα το προσέξει) και να στρώνεις το εορταστικό τραπέζι και να απλώνεις τα μαγειρεμένα εκθέματά σου και να ξεστρώνεις το εορταστικό τραπέζι και να πέφτεις κατάκοπος στον καναπέ με φρικτό φούσκωμα και φρικτές καούρες και δυσπεψία και δυσεντερία και να θυμάσαι που σου το είχε πει ο γιατρός, να μην το παρακάνεις φέτος στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, και, με τελευταία σου τη σκέψη πως κάποιος θα πρέπει να κατεβάσει τα πολλά σκουπίδια, να γέρνεις στη λεκάνη για αναπάντεχες εξαγωγές.

Κατερίνα Λιάτζουρα, Οι δώδεκα φρίκες των Χριστουγέννων και μια παράλειψη [μια black humor συνομιλία], Χαλκίδα, 2021

Οι δώδεκα φρίκες των Χριστουγέννων συνομιλούν το βιβλίο του John Updike «The twelve terrors of christmas» που εκδόθηκε το 1993 από τις εκδόσεις Gotham Book Mart, New York.

.