RSS

Daily Archives: 22/12/2016

Φ. Μ. Ντοστογιέφσκι, Το όνειρο ενός γελοίου

Έμαθαν τη θλίψη και αγάπησαν τη θλίψη• αναζήτησαν τον πόνο και είπαν ότι η αλήθεια δεν κατακτάται παρά μέσα από τον πόνο. Και η επιστήμη έκανε κι αυτή την εμφάνισή της. Αφού έγιναν κακοί βάλθηκαν να μιλούν τότε για αδελφότητα και ανθρωπισμό και τότε άρχισαν να καταλαβαίνουν αυτές τις ιδέες. Αφού έγιναν εγκληματίες, επινόησαν τη δικαιοσύνη και συνέταξαν πλήρεις κώδικες για να τη διατηρήσουν• ύστερα, για να εξασφαλίσουν την τήρησή του, θέσπισαν τη λαιμητόμο. Δεν τους έμενε πια παρά ένα αόριστο συναίσθημα γι’ αυτό που έχασαν και μάλιστα δεν ήθελαν να το πιστέψουν, πως κάποτε ήταν αθώοι και ευτυχισμένοι. Δεν έπαυαν να χλευάζουν τη δυνατότητα της παλιάς ευτυχίας, που την ονόμαζαν όνειρο. Δεν μπορούσαν ούτε καν να την αναπαραστήσουν με τρόπο αισθητό ή με εικόνες, κι ωστόσο, πράγμα παράδοξο και θαυμαστό, ενώ είχαν χάσει την πίστη τους στην παλιά τους ευτυχία, ενώ την ονόμαζαν παραμύθι για παιδιά, τόση μεγάλη ήταν η επιθυμία τους να ξαναγίνουν αθώοι και ευτυχισμένοι που προσκύνησαν τους πόθους της καρδιάς τους, έχτισαν ναούς και απηύθυναν προσευχές στην ιδέα τους, στην «επιθυμία» τους, ξέροντας ότι είναι για πάντα απραγματοποίητη, αλλά χωρίς να πάψουν να τη λατρεύουν με προσευχές και με δάκρυα. Παρ’ όλα αυτά, αν τους ήταν δυνατό να ξαναγυρίσουν σ’ αυτή την κατάσταση της αθωότητας και της χαμένης ευτυχίας και ξαφνικά τούς το έκαναν αυτό αισθητό ρωτώντας τους αν αληθινά ήθελαν να ξαναγυρίσουν εκεί, αναμφίβολα θα αρνιόντουσαν.


Φ. Μ. Ντοστογιέφσκι, Το όνειρο ενός γελοίου, μτφρ. Σωτήρης Γουνελάς, σ. 50-51, Εκδόσεις Αρμός, 1996

Πίνακας: Siegfried Zademack

 

Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Ιστορία

Μεγαλύτερη μεταβολή υπέστη, βέβαια ο Ζερβός. Η σφαίρα του μάνλιχερ, με το οποίο πυροβολήθηκε, όσο γυαλισμένη και λαδωμένη να ήταν από τον Δίκαιο, όσο μικρή τρύπα και να προξένησε αρχικά, διαπέρασε το δέρμα με ορμή και, αφού τρύπησε το στομάχι και διέρρηξε όργανα βασικά, που βοηθούν την πέψη και στη συνέχεια την αφόδευση, βγήκε δημιουργώντας μεγαλύτερη οπή από την πλάτη χαμηλά, συντρίβοντας μάλιστα δύο σπονδύλους. Με τη συνεχή και πολύωρη αιμορραγία και τη διαρροή των οξέων, ο άνθρωπος στέγνωσε και η ψυχή του που, όπως λέγεται, ομοιάζει με πεταλούδα μεταξιού, και κατοικεί λίγο υψηλότερα στο διάφραγμα, έπεσε και πνίγηκε στα ακίνητα υγρά, στο πηχτό αίμα και στη χολή. Ό,τι ζωντανό βρήκε ο Γρηγόρης το πρωί του φόνου να περιφέρεται γύρω από το σώμα του Ζερβού ήταν κάμποσες μύγες, αυτές που γεννιούνται από το θάνατο του ανθρώπου. Στο ρουθούνι, όμως, του σκοτωμένου ήταν ψοφισμένη μια μαύρη μύγα, μικρή, με φτερά μεγάλα, που ζει και κινείται μέσα στο αίμα των ζωντανών, άλλά, όταν χυθεί το αίμα, ξεραίνεται κι αυτή και τελειώνει.

Γιώργης Γιατρομανωλάκης, Ιστορία, σελ. 12-13, εκδόσεις Κέδρος, 1982

Πίνακας: Volkert Olij

 

Δήμητρα Χριστοδούλου, Χριστούγεννα

-tetheredfulcrum

.

Ο πατέρας μου χτυπάει τα χέρια στον αέρα:
Ένα κακό πουλί τον τυραννά.
Η μητέρα μου τυλίγεται με στάχτη:
Θέλει να μην την γνωρίσουν οι Άλλες,
Αυτές με τα κουρέλια στα μάτια.
Η αδελφή μου έχει τόσο ψηλώσει,
Που δεν την χωράει το δέρμα της.
Σφίγγει τα σωθικά της επάνω της.
Ο αδελφός μου κρύβει τη γυναίκα του
Μέσα σ’ ένα βρεγμένο σεντόνι.
«Σουτ!», γνέφει με το δάχτυλο, «σουτ!
Θα ξυπνήσετε το μωρό-εαυτό της.»
Ο άντρας μου φυτεύει καγχάζοντας
Τα μανιτάρια στο κρασί.
Θανάσιμος οικοδεσπότης.
Ο γιος μου χτυπάει το πόδι στο πάτωμα.
«Έξω», φωνάζει, «έξω όλοι!
Θ’ ανάψω τις οχτάχρονες φράουλες!»
Μια εδώ, μια εκεί περιφέρομαι
Σερβίροντας κακοψημένους στίχους.
Όλοι αποστρέφουν το πρόσωπο.

Στρέφω κρυφά ένα βλέμμα γάτας στο παράθυρο
Κι αρχίζει η βροχή που φαντάζομαι.
Τίποτε άλλο, μόνο αυτήν ακούω
Που με πλένει από την αρχή τού κόσμου.

Δήμητρα Χριστοδούλου, από τη συλλογή Λιμός, Νεφέλη 2007

Πίνακας: Steven Kenny

 

 

Δημήτρης Καρακίτσος, Η γάτα Ραμαζάν την οποία μνημόνευσε σε ποίημα ο Γιώργος Σεφέρης

.

Συνάντησα τους μάντεις φίλους μου
Σε καφενείο πλησίον της πλατείας Συντάγματος.

Έπιναν και συζητούσαν κι είχαν μια χαλύβδινη Ράβδο
Να μουρμουρίζει τα μελλούμενα του τόπου.

(Αν θαρρείς συνδιαλέγομαι με τα τωρινά)
Θεώρησα τρελή προσπάθεια σ’ εμένα, και το χτες και το αύριο.

Να παίρνω αποφάσεις για το πώς και το είθισται του κόσμου.

Ο κόσμος των ταξιδιών μου είναι πλατύς
Ο κόσμος των ποιητών είναι μετρημένος – ενίοτε χωλαίνει.

Ω Ραμαζάν, δε συνειδητοποιείς
Το γυμνό της εποχής, και τα κορμιά τους που πληγιάσανε.

Ούτε ότι οι θεοί θά ’ρθουν ποτέ
Για αυτά που καθόμαστε και γράφουμε.

Δημήτρης Καρακίτσος, από τη συλλογή Οι γάτες του ποιητή Δ. Ι. Αντωνίου, σελ. 21, Το Ροδακιό, 2012

Πίνακας: Gurbuz Dogan Eksioglu