RSS

Monthly Archives: November 2012

Video

Αγγελίνα Ρωμανού, πεζό

Είναι της φύσης, το ζευγάρωμα, το όρθιο κήτος καταμεσής του δρόμου, η γραφή στα λασπόνερα της ηθικής. Είναι το όριο, το τμηματικό, το λευκό φως στο καντήλι της Παναγιάς, η χλωρή άνοιξη του πρόσφορου μέλους, είναι η ζήση ολάκερη. Είναι το γλυκό, το ξεχασμένο τουλούμι, το σακί με τα μάραθα στην άκρη της αποθήκης, η ξύλινη σκάλα η παλιά, τα σπασμένα παραθύρια που φωνάζουν το νεκρό, είναι τα αποτσίγαρα στις τέσσερις το πρωί που έκανε ο παππούς στο χαγιάτι. Είναι οι εαυτοί που γυροφέρνουν τη φλέβα σου, το φιλί το άσωτο πίσω απ’ τις βελανιδιές, είναι το μαχαίρωμα του ζώου πριν απ’ τη σφαγή, το κόκκινο κρασί της ένωσης, οι σταυροί του μαρτυρίου. Είναι το τμήμα προσαγωγών στη λεωφόρο, το δωδεκάχρονο παιδί με τα μαύρα, το απόγευμα του κάθε Φλεβάρη που φοράει νυχτικό. Η τρέλα του «έρχομαι», του «για σένα ανασαίνω», του «άρα ζω» και του «αντίπερα». Είναι όλα τα σκισμένα μεσοφόρια απ’ τα χέρια των ανέμων. Είναι οι βέρες που χτυπούν καστανιέτες σε δάχτυλα ποιητών. Είναι το σούρουπο που χύνεται στα πόδια μας.

Είμαστε εμείς.

Αγγελίνα Ρωμανού

 

Tags: , , , , ,

Image

Ιφιγένεια Σιαφάκα, Το τραγούδι του λύγκα

Ο Άλεξ έθαψε το γιο του συνοδεία λίγων αλλά συντετριμμένων συγγενών, καταχωρήσεων στον Τύπο, Τρίτης ημέρας και οσίου (είχε προηγηθεί η νεκροψία), βραχνού ηλίου και βροχόπτωσης εγκύου· λιτών συλλυπητήριων εκφράσεων, ασπρόμαυρων υφάνσεων, καλλίφωνων ψαλτάδων, βουβής νεκρολογίας, λευκών σχολίων και διακόσμου· μιας γάτας, μιας πλερέζας, ενός μπεκρή ζητιάνου, βηματισμού αξιοπρεπούς, ιδρώτα κρύου και πένθους κραυγαλέου. Χωρίς κανένα δισταγμό, επέλεξε τον ακριβότερο αποχαιρετισμό που τα γραφεία τελετών προτείνουνε στους έχοντες. Ο τάφος αγοράστηκε, δόθηκαν οδηγίες για όνυχα και δωρικές κολόνες και καντηλέρια από ασήμι – η προτομή του γιου θα ήταν έργο γλύπτη απ’ την Αγγλία. Ο θρήνος και τα στέφανα που αναλογούσαν στο μονογενή προσφέρθηκαν με αβρότητα. Με εκκωφαντική επισημότητα αποδόθηκε ο τελευταίος ασπασμός στο εύοσμο κουφάρι με το γουλί κρανίο και το μεταξωτό κουστούμι, το λευκό.

Ιφιγένεια Σιαφάκα, Το τραγούδι του λύγκα, μυθιστόρημα, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2011

Φωτό: Yohann Fournier (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

Tags: , , , ,

Image

Πίνακας: Ginette Baulieu

Πίνακας: Ginette Baulieu

 

Tags: , ,

Image

Ρολάν Μπαρτ, Τον έρωτα αγαπώ

Ρολάν Μπαρτ, Τον έρωτα αγαπώ

.

Kατάργηση: Πνοή γλώσσας κατά τη διάρκεια της οποίας το υποκείμενο φτάνει στο σημείο να καταργήσει το αγαπημένο αντικείμενο κάτω από το βάρος του ίδιου του έρωτα: χάρη σε μια καθαρά ερωτική διαστροφή, το υποκείμενο καταλήγει να αγαπά τον έρωτα και όχι το αντικείμενο.

Ρολάν Μπαρτ, Αποσπάσματα ερωτικού λόγου, Εκδόσεις Ράππα, 1977.

Μετάφραση: Bασίλης Παπαβασιλείου

 

Tags: , ,

Image

Iφιγένεια Σιαφάκα, Το τραγούδι του λύγκα

Σέρνεται στο παράθυρο, αφήνει το χνώτο σε στίγματα βροχής και λασπωμένης σκόνης• αργά τα τζάμια αρπάζουν έναν λευκό και παγωμένο ήλιο πάνω στη βρομιά τους, κι αυτή για λίγο σταματά να ανασαίνει, να αφουγκραστεί το χρόνο. Άχρονο το βλέμμα της βουλιάζει μες στο φως που ο Άλεξ είναι χαμένος μήνες πολλούς κι αυτή βάλλεται κάθε μέρα από τότε απ’ τη συρρίκνωση του άνθους που ατονεί κι αργοπεθαίνει. Πλέον δεν τον αναζητά, καθόλου πλέον. Ο ήλιος τώρα ξεθαρρεύει περισσότερο, θρέφει τις ματαιώσεις που περιφέρονται στην πόλη και γύρω απ’ τις σκιές τους και μέσα στα δωμάτια· τη ζωοφόρο τους εικόνα τη φροντίζει, με αχτίνες από νίκελ καρφωμένες σε πρόσωπα σαν ζέμπρα με λευκή πούδρα και ρωγμές, κρεμάμενα από σκούρα παλτά μακριά που παλαντζάρουνε στους δρόμους – επί τον τύπον των ήλων λάμπει, ναι. Στον πάνω όροφο η σκουριά βογκά αναζωογόνηση, «ας πλένονται», σκέφτεται αυτή, «μα κάνουν φασαρία», μόνον αυτό την ενοχλεί. Άλλωστε έχει πλέον συνηθίσει, κι αυτή ποτίζει τη ρουτίνα, από μιαν ανάγκη μόνο να ’χει μερτικό στη χλαλοή του τόπου, μες στη χλαπαταγή του ανθρώπου, αδερφέ μου, στρέφεται στην κηπουρική, και ας μην έχει κήπο. Αλλά με άλλον πάντα τενεκέ ποτίζει τα ψοφίμια λουλουδάκια, τα γλυκούλια, τα χρυσούλια, τα αναθεματισμένα λουλουδάκια της, που αναδίνουνε μια μπόχα επιορκίας απ’ τους μίσχους στο μπαλκόνι. Μ’ έναν καινούργιο πάντα τενεκέ, να ’ναι μοντέρνα η επανάληψη, να ησυχάζει έτσι. Γιατί όλοι ησυχάζουν κάπως.

Iφιγένεια Σιαφάκα, Το τραγούδι του λύγκα, μυθιστόρημα, Εκδόσεις Γρηγόρη, 2011

Φωτό: Yohann Fournier (από το εξώφυλλο του βιβλίου)

 

Tags: , , , , ,

Image

Πίνακας: Ginette Beaulieu

Πίνακας: Ginette Beaulieu

Born in Amqui, Québec in 1954, Ginette Beaulieu has been a professor of painting since 1979. She has shown an interest in various mediums but she prefers to use charcoals and oils. Ginette studies the old techniques and integrates this style of art with the use of natural pigments, while undertaking a search deepening her skill on the technique. Since 1981, she has taken part in different exhibitions, as much collective as solo. The public can admire her works in several galleries, from Quebec, Montreal throughout Bay Saint-Paul and western Canada.

 

Tags: ,

Video

Ιφιγένεια Σιαφάκα, Το τραγούδι του λύγκα

.

Λευκό μεταξωτό το φόρεμά της, σπειροειδείς πτυχές στους αστραγάλους, η Αλταμίρα τούς ωθούσε να μάχονται αντίρροπα την κίνηση του υφάσματος όπως κανείς κοντράρει τον αντίπαλο που βάλθηκε να καταρρίψει έναν ωραίο μύθο της ζωής του• και οι φλέβες σκαλισμένες στο λαιμό της, ίδιο αλαβάστρινο γλυπτό, επικυρώνανε τη δύναμη που αφήνουν να εννοηθεί ότι έχουν οι μορφές ακόμη και όταν αγάλματα θυμίζουν. Και το πλατύγυρο λευκό, το ψάθινο καπέλο, αναπηδώντας ρυθμικά, με μετεωρισμούς ανάλαφρους μετέδιδε την ένταση απ’ τον αέρινο δρασκελισμό σ’ ένα βερικοκί μεταξωτό μαντίλι, χυμένο ατημέλητα επάνω στο καπέλο για να το συγκρατήσει ίσως.
Ίσως.

Artwork: Laura Marabesku

.

.

 

Tags: , , ,

Image

Η συγγραφική πρόθεση στο « Τραγούδι του λύγκα »

Η συγγραφική πρόθεση στο « Τραγούδι του λύγκα »

 

• H λογοτεχνική γραφή δεν μπορεί να είναι στατική ακόμη και στο ίδιο λογοτεχνικό έργο.
• Εκείνο που οδηγεί τη γραφή και επιβάλλει τη φόρμα της δεν είναι οι προτιμήσεις του συγγραφέα αλλά οι χαρακτήρες και η ατμόσφαιρα.
• Η λεκτική ανατροπή συνιστά φορέα της ψυχικής κατάστασης του ήρωα.
• Το παράλογο μπορεί να αρθρωθεί μόνο μέσα από τη δομική ανατροπή της γλώσσας. Η αφήγηση περί παραλόγου μπορεί απλώς να επισημάνει, αλλά δεν έχει δύναμη να καθηλώσει.
• Το ενδολεκτικό τοπίο αφορίζει την ασχήμια της περιγραφής, καθιστώντας τον αναγνώστη μέτοχο των καταστάσεων (ταυτίσεις) με έμμεσο τρόπο.
• Το γκροτέσκο λειτουργεί σε ασυνείδητο επίπεδο, περνώντας το μήνυμα, χωρίς όμως να σοκάρει, όταν ο αναγνώστης δεν μπορεί να αντέξει την πραγματικότητα που ο ίδιος ζει και που με ακραίο τρόπο (καθρεφτικό) παρουσιάζεται μέσα στην αφήγηση.
• Η λογοτεχνία έχει ρόλο ύπαρξης μόνον όταν επισημαίνει από πριν αυτό που βιώνεται σήμερα και το οποίο μόνο ύστερα από χρόνια θα λεκτικοποιηθεί/ θα γίνει συνειδητό από τη μάζα. Στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα επισημαίνεται η απουσία του αντρικού Λόγου σε μία κοινωνία ευμάρειας, όπου η ψυχική ανεπάρκεια καλύπτεται από πέπλα επαγγελματικής επιτυχίας, νεοπλουτισμού, μεγαλοαστισμού, γρήγορων αλλαγών και ανικανότητας για χειρισμούς που απαιτούν επαφή με τον εσωτερικό κόσμο . Πίσω απ’ αυτό παραμονεύει πάντα ένας πρωτόγονος γυναικείος Λόγος (αρχαίες θεές της γονιμότητας, Λίλιθ, μητρικές φιγούρες κ.λπ.), ο οποίος συνιστά αφενός μεν έναν γυναικείο εγκλωβιστικό μονόλογο που οδηγεί στον ευνουχισμό του αρσενικού και στην απουσία θηλυκότητας και αφετέρου δε μία τεράστια απειλή για το αρσενικό που είναι ανίκανο να απεγκλωβιστεί από τα μητρικά μορφοείδωλα που έχει ενσωματώσει. Αυτή ακριβώς η πραγματικότητα, σύμπτωμα των κοινωνικών αλλαγών της τελευταίας τριακονταετίας, είναι που οδηγεί σήμερα στη σύγχυση της ταυτότητας των φύλων και στα παρεπόμενα προβλήματα που παρατηρούνται στις σύγχρονες σχέσεις. Οι άνθρωποι θεωρούν ότι οι γρήγορες και εύκολες σχέσεις, η απουσία προβληματισμού, η σεξουαλική επίδειξη (γυμνό, πρόκληση, μόδα) και το πνεύμα της ελευθεριότητας τους καθιστά ελεύθερους από τους περιορισμούς «της αγάπης», η οποία δεν μπορεί να βιωθεί από τους περισσότερους παρά μόνο στο πλαίσιο των εξαρτήσεων (μιας επανάληψης της σχέσης γονιών- παιδιού). Η μόνη λύση που μπορεί να δοθεί στο αδιέξοδο (όταν κανείς το αποδεχθεί) δε σχετίζεται με πιθανές ή επιθυμητές κοινωνικές αλλαγές ούτε με απόσυρση και ερμητισμό αλλά μόνον με έναν αυστηρό και συνειδητό επαναπροσδιορισμό σε ψυχικό επίπεδο, είτε μιλάμε για άνδρες είτε για γυναίκες.

Πίνακας: David Stoupakis

 

Tags: , , , , ,

Image

Συνέντευξη, περιοδικό FACES, Βρυξέλλες 2012

Συνέντευξη, περιοδικό FACES, Βρυξέλλες 2012

Συγγραφή κειμένων, φιλολογία, θέατρο, γραφιστική. Η λογοτεχνική προσέγγιση της γραφής επικράτησε των υπολοίπων ή τα υπόλοιπα στοιχεία εμπεριέχονται σε αυτή;

Η συγγραφή, και δη η λογοτεχνία με την οποία ασχολούμαι, δεν είναι τίποτε άλλο από Τέχνη. Είναι, όπως πολύ καλά το λέει και η λέξη, η Τέχνη του λόγου. Η υποκριτική επίσης είναι Τέχνη, η γραφιστική αντιμετωπίζει με αισθητική και δημιουργικότητα τη τεχνική δόμηση ενός κειμένου στο χαρτί, η φιλολογία ασχολείται άμεσα τόσο με τη γλώσσα και την αισθητική της όσο και με τα λογοτεχνικά κείμενα όλων των εποχών.Θέλω να πω ότι σε όλες μου τις ενασχολήσεις η Τέχνη ως σημαίνον είναι πανταχού παρούσα και, συνεπώς, δεν αισθάνομαι ότι ασχολούμαι με διαφορετικούς τομείς, αλλά ότι απλώς αφενός χρησιμοποιώ διαφορετικούς τρόπους για να την υπηρετήσω και ότι αφετέρου χρησιμοποιώ κάθε φορά τα νήματα για να συνδέσω τις εκάστοτε εκφάνσεις της.

Στη συγγραφή λοιπόν τέμνονται όλα τα παραπάνω, τόσο η ιδιότητα της κειμενογράφου αλλά με έμφαση πλέον στην έντεχνη χρήση της γλώσσας, η τεχνική γνώση της ελληνικής ως φιλολόγου αλλά και ως επιμελήτριας κειμένων και η φιλολογική προσέγγιση της λογοτεχνίας ως θεωρητική γνώση.Παρόν είναι και το θέατρο με τα εργαλεία της υποκριτικής τόσο για τη βυθομέτρηση των ηρώων, την ταύτισή τους με αυτούς, τη σκηνοθετική διάσταση και την παρατηρητικότητα που απαιτείται για τη δημιουργία του χωροχρονικού πλαισίου, τη χειρουργική προσέγγιση όλων των παραμέτρων ώστε τίποτε να μην είναι αφημένο στη μοίρα του και βεβαίως οι διάλογοι, για τους οποίους χρωστώ πολλά στην ανάγνωση πολλών έργων των μεγαλύτερων θεατρικών συγγραφέων παγκοσμίως, που άλλωστε συνιστά και το καλύτερο σχολείο για να μάθει κανείς τα μυστικά και τις τεχνικές τους.Πέραν τούτου η γραφιστική είναι παρούσα επίσης, καθότι μού δίνει τη δυνατότητα του απόλυτου ελέγχου της παρουσίασης του κειμένου και μάλιστα εκεί όπου επιθυμώ να λειτουργήσω διαδραστικά με τον αναγνώστη, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με το γράμμα που υπάρχει στο βιβλίο. Το τελευταίο είναι μια πολύωρη, εξαντλητική και λεπτομερής εργασία, που για να έχει επιτυχία απαιτεί την άμεση συμμετοχή του συγγραφέα, κυρίως για να τονιστούν γραφιστικά τα κύρια μηνύματα και στην παραμικρή τους λεπτομέρεια, όπως, για παράδειγμα, μία μικρή μουντζούρα πάνω σε ένα α και όχι στο διπλανό του ρ… ή ένα μ 16άρι δίπλα σε ένα ο 9άρι… Οποιοσδήποτε γραφίστας θα τρελαινόταν κυριολεκτικά, έχοντας έναν συγγραφέα δίπλα του με τέτοιες απαιτήσεις… πέραν όμως του πρακτικού ζητήματος, το πέρασμα στη γραφιστική κατά τέτοιον τρόπο συνεχίζει να συνιστά λογοτεχνική πράξη και επομένως απέχει κατά πολύ από την εργασία ενός γραφίστα.

 

Tags: , , , ,

Video

Ποίηση: Federico Garcia Lorca, «Πήγε στη θάλασσα η μικρή μου»

Aπόδοση: Σωτήρης Τριβιζάς
Συνθέτης: Δημήτρης Μαραμής
Eρμηνεία: Mίνως Θεοχάρης

———————————————

Πήγε στη θάλασσα η μικρή μου
κύματα να μετρήσει και κοχύλια
μα συναντήθηκε στο δρόμο ξαφνικά
με το ποτάμι της Σεβίλια

Ανάμεσα σε δάφνες και καμπάνες
λικνίζονταν πέντε καράβια μαύρα
βύθιζαν τα κουπιά τους στα νερά
και τα πανιά τους φούσκωνε η αύρα

Ποιον βλέπει τάχα μες στου πύργου
τις φωτισμένες τις στοές;
Πέντε φωνές της απαντάνε
σαν δαχτυλίδια στρογγυλές

Καβάλα πάει στο ποτάμι
ο ουρανός όλο στολίδια
ενώ στον άνεμο τρέμουν ακόμα
πέντε φωνές σαν δαχτυλίδια

 

Tags: , , , , , , , ,