Tag Archives: Kική Δημουλά

Πίνακας: Κris Lewis

Ολόκληρο τo κείμενο της κ. Λουπάκη στον παρακάτω σύνδεσμο

http://www.avgi.gr/article/297105/to-ligo-tou-kosmou

( …)

Εκείνο που με τρομάζει είναι ότι η λαίλαπα των καταδικαστικών σχολίων για την επίμαχη φράση ξέσπασε πριν δημοσιευθεί η ακριβής διατύπωση και η όλη τοποθέτηση της 82χρονης ποιήτριας. Ότι είδα σε γνωστό ειδησεογραφικό μπλογκ, που κατάλαβε ότι το θέμα “πουλάει”, να αναρτάται το θέμα με τίτλο “ρατσιστικό παραλήρημα”, ότι είδα ανθρώπους που εκτιμώ και που με γνωρίζουν προσωπικά να αναρωτιούνται τί κοινό μπορεί να έχω εγώ με τη Σώτη Τριανταφύλλου, επειδή αντέδρασα στην πυρά που κατά τη γνώμη μου στήθηκε. Και να επιστρατεύονται παλιότερες θέσεις της, όπως η περιβόητη διακήρυξη των 32 “πνευματικών ανθρώπων” υπέρ του Μνημονίου, για να δικαιολογηθεί η μήνις για το παγκάκι. ( …) Αλλά είναι ποιήτρια. Σε κάποιους από μας μιλάει η ποίησή της, σε άλλους όχι. Όσο για τον δημόσιο λόγο της, απ’ τη στιγμή που αποφασίζει να τον εκφέρει, δικαιούμαστε όλοι να τον κρίνουμε. Αφού ακούσουμε, αφού διαβάσουμε, αφού ενημερωθούμε, αφού σκεφθούμε. Όχι σαν όχλος, αλλά ως ελεύθεροι, σκεπτόμενοι, ευαίσθητοι άνθρωποι. Ως αριστεροί, δηλαδή, που έχουμε όλοι, μα όλοι, αμαρτήσει…

Φωτό: Robert Doisneau

Σχόλιο

Το παραπάνω λινκ  μού απεστάλη χθες το βράδυ από κάποιον δημοσιογράφο, ο οποίος είχε διαβάσει το δικό μου σχόλιο για την Κική Δημουλά http://wp.me/p2VUjZ-29I, και εκτίμησε το ανθρώπινο και ειλικρινές, που το διέπνεε. Το δικό μου, βεβαίως, κείμενο, εν πλήρει συνειδήσει, δεν συναντά τον αυστηρό δημοσιογραφικό λόγο, διότι δεν επρόκειτο να δημοσιευτεί σε κάποια εφημερίδα, αλλά στο δικό μου ιστολόγιο, στο οποίο μου επιτρέπω να χρησιμοποιώ και το προσωπικό μου ύφος. Δεν εκπροσωπώ, άλλωστε,  κανέναν, παρά μόνον τον εαυτό μου. Αρχής γενομένης, κάναμε και μία συζήτηση για τα λάθη της Αριστεράς, τα οποία είναι και γνωστά και επαναλαμβανόμενα, και, οπωσδήποτε,  απογοητευτικά, όταν κανείς ορίζει την αριστερή σκέψη όπως ακριβώς η κ. Λουπάκη. Το κείμενό της,  στην ουσία, διασταυρώνεται με τη δική μου άποψη, και είναι ευτυχές, που, επιτέλους, στην «Αυγή» δημοσιεύεται ένα άρθρο, που εκπροσωπεί το «όραμα» της παλιάς αριστερής διανόησης.  Η σκέψη της κ. Λουπάκη είναι νηφάλια, καθαρά πολιτική και οργανωμένη. Η  κ. Λουπάκη, ως φαίνεται, δέχθηκε πυρά από τους συναδέλφους της. Αλλά αυτός είναι ο χώρος της δημοσιογραφίας, και είναι γνωστές οι τακτικές που χρησιμοποιούνται.

Φωτό: Henri Bresson

Εκείνο, όμως, που είναι άξιον προβληματισμού αφορά στη θέση των ομοτέχνων της Κικής Δημουλά. Προσωπικά, διαβάζοντας διάφορα άρθρα, είδα, μεταξύ άλλων, και το κείμενο του Γιώργη του Γιατρομανωλάκη (εδώ έχουν ενδιαφέρον τα σχόλια που έγιναν)  http://www.tovima.gr/opinions/artic/?aid=511799#.UYyKd29zz6I.facebook, αλλά και την ανακοίνωση συμπαράστασης της Eταιρείας Συγγραφέων http://www.tanea.gr/news/culture/article/5016702/sto-pleyro-ths-kikhs-dhmoyla-h-etaireia-ellhnwn-syggrafewn/#externaldisquss_div

Το να μην είναι σε θέση να διαβάζει σωστά κανείς ένα απλό κείμενο μπορεί να γίνει, εν μέρει, κατανοητό, όταν πρόκειται για ανθρώπους οι οποίοι ούτε έχουν ιδιαίτερη σχέση με το χώρο των Γραμμάτων  ούτε εκδοτική παρουσία, είτε αμιγώς στο χώρο της λογοτεχνίας είτε στο χώρο της αρθρογραφίας και του δοκιμίου. Ένας υποτιθέμενος «συγγραφέας» όμως; Διότι περί αυτού πρόκειται και, μάλιστα, ύστερα από όλον τον οχλοκρατικό θόρυβο, ύστερα από τη δημοσίευση ολόκληρου του κειμένου της Κικής Δημουλά, και κυρίως, ύστερα, από την ανακοίνωση της Eταιρείας Συγγραφέων.

Για μένα εγείρονται, στο συγκεκριμένο σημείο, θέματα δεοντολογίας. Με τι ήθος, απλώς επειδή κάποιος έχει καλές δημόσιες σχέσεις, αποκαλεί δημοσίως έναν ομότεχνο «ηλικιωμένη…», έμπροσθεν της κάμερας, εν είδει «υπεράσπισης» (η πνευματικότητα, ο φόβος και η περιγραφή μίας πραγματικότητας έχουν ηλικία;)  προχωρώντας σε  δημόσια και αρνητική  «λογοτεχνική κριτική»  (εν είδει «υπεράσπισης»), δίνοντας έμφαση στην «υπερπροβολή» της (εν είδει «υπεράσπισης»)  και, δοθείσης ευκαιρίας, εμπλέκοντας, με εντελώς άστοχο τρόπο, δύο διαφορετικά θέματα,  αποπροσανατολίζοντας άλλη μία φορά και  ομιλώντας (εν είδει «υπεράσπισης») για λαϊκό αίσθημα που καταφέρεται εναντίον της ποιήτριας λόγω παλαιότερών της θέσεων; Ποιος καταφέρθηκε εναντίον της Κικής Δημουλά, ο λαός ή οι δημοσιογράφοι;

Photo: Emil Brunner

 Εν τέλει, πώς «καταδέχεται» ο ίδιος να βρίσκεται στην ίδια λίστα με ανθρώπους, το έργο των οποίων και τη στάση όχι μόνον δεν εκτιμά  «λόγω ηλικίας»,  αλλά τους  «αποκηρύσσει» (εν είδει «υπεράσπισης») ονομαστικά και δημοσίως με αυτόν τον, κατά την άποψή μου,  επιπόλαιο τρόπο, που  μόνον ως «υπεράσπιση» δεν λειτούργησε, καθότι επέμενε να μην « διαβάζει» ολοκληρωμένο το κείμενο της Δημουλά,  κρατώντας αποκλειστικά και μόνον μία φράση; Ποιον εμπαίζει, τάχα υποδυόμενος τον συνήγορο; Από την άλλη, πώς είναι δυνατόν να είναι δεκτοί, από την Εταιρεία Συγγραφέων, κάποιοι, οι οποίοι δεν είναι καν σε θέση να διαβάσουν ολοκληρωμένα και  να ερμηνεύσουν το πλέον απλό κείμενο και των οποίων, τόσο οι τακτικές όσο και οι συμπεριφορές τους, δίνουν έναυσμα σε εμφύλιες διαμάχες εν είδει «υπεράσπισης» ;

Και τι λόγο ύπαρξης μπορεί να έχει η Εταιρεία Συγγραφέων ως θεσμός, όταν δεν τηρούνται  στοιχειώδεις κανόνες ευγένειας (εν είδει «υπεράσπισης») μεταξύ των μελών; Η «διαφορετική άποψη» (εν είδει «υπεράσπισης») δεν συνεπάγεται προσβολή με το επίθετο της «ηλικιωμένης», που οδηγεί σε συνειρμούς για  δυσλειτουργία σκέψεως, κρίσεως και δυσκολίας ελέγχου του θυμικού μέρους.

Σαν να λέμε (εν είδει «υπεράσπισης»)  «θα το μπαλώσουμε,  γιατί τα έχει και μισοχαμένα… κι ας δώσουμε τόπο στην οργή. Με το ένα πόδι στον τάφο είναι! Kαι η θεια μου η Καλλιόπη τα ίδια λέει! Δεν βαριέσαι… αλλιώς έπρεπε να τα πει, αλλά τι περιμένεις από τις γριές;». Εάν το αναλύσει κανείς, θα διαπιστώσει ότι η βάση της μομφής (εν είδει «υπεράσπισης») παραμένει, δεν αναιρείται η κακοήθης διαστρέβλωση, αλλά (εν είδει «υπεράσπισης») προστίθεται και η «ανακουφιστική» μομφή της ηλικίας. Ποια είναι η εικόνα που δίνεται προς τα έξω εις τους νουν έχοντας; Από πού να πιαστεί κανείς και σε τι να ελπίσει,  όταν ο υποτιθέμενος κόσμος των Γραμμάτων εμφανίζει συμπεριφορές και θέσεις που ενισχύουν την καταρρακωμένη, από τον τρόμο, την κακουχία και το αβέβαιο μέλλον, ορθή σκέψη της πλειονότητας;

Φωτό: William Wegman

Εάν δεν υπάρχουν κανόνες θεσπισμένης δεοντολογίας, τι νόημα έχουν αυτές οι λίστες των γραφόντων στην Εταιρεία Συγγραφέων; Στην  biblionet, βρίσκει κανείς το έργο τους, εκδηλώσεις για τη λογοτεχνία και παρουσιάσεις βιβλίων οργανώνονται από πολλούς και διαφορετικούς φορείς· λέσχες, κινήματα ή άλλου τύπου συσπειρώσεις και θεσμοί, και «βραβεία» απονέμουν και συμμετοχή εμφανίζουν σε εκδηλώσεις που αφορούν τη λογοτεχνία εντός και εκτός της χώρας, επίλυση σε βασικά θέματα που αφορούν το καθεστώς του συγγραφέα όσον αφορά το συνταξιοδοτικό και την κοινωνική ασφάλιση δεν επιτεύχθηκε ποτέ, το διαδίκτυο προσφέρει άφθονο χώρο σε καθέναν να δημοσιεύσει αυτό που επιθυμεί, και, κυρίως, άνευ κριτηρίων, η  ένταση, η βία, η υστερία και η επιθετικότητα είναι καθημερινή πραγματικότητα.  Υπάρχουν τα  πάντα.

Eρωτήματα θέτω. Είναι όπως το ερώτημα που, πλειστάκις, έχει διατυπωθεί για την ύπαρξη του ΝΑΤΟ σήμερα.

Για να κλείσω το  σχόλιο, επισημαίνω ότι δεν έχω λόγο να αναφερθώ στο όνομα του συγγραφέως, διότι στόχος μου, αφενός, δεν είναι να δημιουργήσω ίντριγκες και να προβώ σε κατά μέτωπον επίθεση, και, αφετέρου, δεν θα προέβαινα ποτέ σε  διαφήμιση (σ’ έναν χώρο, την απόλυτη ευθύνη του οποίου έχω εγώ) κάποιου, που πάντοτε θεωρούσα ότι το λογοτεχνικό του έργο δεν συμπορεύεται με τα αισθητικά μου κριτήρια. Δικαιούμαι κι εγώ, όπως καθένας, να έχω την προσωπική μου άποψη.

Φωτό: Eduard Boubat

 Υπάρχουν πολλά  «κακομαθημένα παιδιά» των μίντια : ως επί το πλείστον, προσωπικότητες υπερεκτιμημένες, υπερφίαλες και μειωμένων ικανοτήτων. Το ντεκαρτιανό «σκέφτομαι, άρα υπάρχω», θα μπορούσε να παραλλαχθεί και σ’ ένα  «γράφω, άρα υπάρχω» στην περίπτωση αυτή. Το τι; όμως, είναι η ουσία της ερώτησης και το κατά πόσο αν αυτό που «γράφω»  με συναντά στην πραγματικότητα και στη συμπεριφορά μου, όταν έρθει η ώρα, για να το αποδείξω…

Μπορεί να φανταστεί κανείς τι θα συνέβαινε εάν η Κική Δημουλά αποφαινόταν δημοσίως ότι ευελπιστεί και σε «τιμητική σύνταξη», όπως αποφάνθηκαν άλλοι «εθνοσωτήρες συγγραφείς». Δεν άκουσα, ωστόσο, κανένα σχόλιο για το θράσος και την έλλειψη στοιχειώδους λογικής να ευελπιστείς, δημοσίως, να σε πληρώσει ένας ολόκληρος λαός από την τσέπη του, και, μάλιστα, τώρα που πεινάει, σε γνωρίζει, δεν σε γνωρίζει, εκτιμά ή δεν εκτιμά το έργο σου, επειδή απλώς και μόνον θεωρείς εαυτόν αφιερωμένο στη λογοτεχνία και ύψιστο αρωγό στην, καθ’ όλα τα φαινόμενα, πνευματική εξέλιξη της χώρας.

Φωτό: Gjon Mili

.

.

Δεν φτάνει που ήσουν ερχομός θερμοκηπίων
ενόχλησες και την ορθογραφία μου.

Κατ’ επανάληψη λες, μ’ έπιασες να γράφω
συνδιάζω αντί συνδυάζω που σημαίνει
συν-δύο, βάζω το ένα δίπλα στο άλλο
τα δυο μαζί ενώνω – το ζω το αφήνουμε έξω
για μετά, αν πετύχει ο συνδυασμός.

Δεν είναι λάθος φίλε μου.
Είναι μια πρόωρη ανάπτυξη αδυναμίας.
Δείξε μου εσύ ένα ύψιλον
που τα κατάφερε ποτέ σωστά να μας ενώσει.
Συνδυασμοί πολλοί αλλά πόσοι γνώρισαν
τη ρηματική τού ζω απεραντοσύνη.

Απ’ τη σκοπιά τού καθενός η ορθογραφία.
Πάρε παράδειγμα
τί κινητά που γράφεται το ψέμα:
όταν εσύ το εξακοντίζεις προς τον άλλον
σωστά το γράφεις μέσα σου, θαρραλέα.
Όμως όταν εσύ το δέχεσαι κατάστηθα
τότε το γράφεις ψαίμα.
Ρωτάς από πού ως πού
γράφω τη συμπόνοια με όμικρον γιώτα.

Ποιος ξέρει θα με παρέσυρε η άπνοια
ο ανοίκειος το ποίημα η οίηση
το κοιμητήριο η οικουμένη το οικτρόν
και η αοιδός επιθυμία
απ’ την αρχή να ξαναγραφόταν ο κόσμος.

Εξάλλου σου θυμίζω η συμπόνια
πρωτογράφτηκε λάθος από το Θεό.

Κική Δημουλά, Χαίρε Ποτέ, Ποιήματα, σελ. 394, Εκδόσεις Ίκαρος, 1998

Φωτογραφία: Peter Kemp