Σταυρούλα Α. Γάτσου, Εργαλεία πολέμου για τους αιχμάλωτους του έρωτα,
Εκδόσεις Σαιξπηρικόν, 2013
.
.
Παρουσίαση βιβλίου:
.
.
.
.
.
Tag Archives: Eλληνική ποίηση
Image
Σταυρούλα Α. Γάτσου, Εργαλεία πολέμου για τους αιχμάλωτους του έρωτα
Image
Bασίλης Λαλιώτης, Ο Φύλακας του Αγαμέμνονα και Τελικό Ποίημα (e-περιοδικό Ποιείν)
http://www.poiein.gr/archives/24507
Ο Φύλακας του Αγαμέμνονα
Σκυλίσια νύχτα κι αυτό το στρώμα δροσισμένο από φυγή ονείρων
κουράστηκα να περιμένω
παιδί ήμουνα κι ο χρόνος με ροκανίζει ανελέητα
μόνος μου άθλος μισός αιώνας κλεμμένος
του θανάτου στρατιώτης κι η μισή κυβέρνηση αστράτευτη
εκεί που γέμισε ο τόπος κλέφτες,
και πού στ’ αλήθεια ήταν κρυμμένο όλο αυτό το ερπετό
με βουλιμία ως εμετού καλλιεργημένη από πολιτικούς ηγέτες
και δημοσιογράφους, γουρούνια σπρώχνονται
γύρω από πεταμένα εκμαυλισμού χαρτονομίσματα,
το διπλανό ανθρωπάκι ανεβασμένο στα ικριώματα της εξουσίας
με μια νάυλον ψυχή σημαία, βαρέθηκα
πια να τους βλέπω εκπεσόντες των ποιητών τους
κραυγάζοντα λαρύγγια δικαιωμάτων χωρίς όριο
και να γυρίζουν κύκλους γύρω μου τ’ αστέρια
δυο τρωικούς πολέμους κράτησε το φαγοπότι
αποφοράς σπρωγμένων για τα ψίχουλα, ναι,
κι αυτό το βόδι να μου πατάει τη γλώσσα όσο
φιμώνοντας το σκυλολόι των δημοσιών ρητόρων
το εξ αρχής και παλαιόθεν ύβρης επακόλουθο
επίγραμμα ντροπή για την Ελλάδα άλλη μια φορά
να πω απλά: τα αφεντικά μου έπαιξαν και τώρα
είμαι εγώ που χάνω και πρέπει να πληρώσω.
*
*
.Τελικό Ποίημα
Ελλάδα μη γαμήσω το στοματικό σου στάδιο
φαγητό λόγια ξερατό και ποιήματα εκεί που
όλα καλούνε το καλάσνικωφ να κελαηδήσει
για να μας βγάλει απ’ την κατάρα της γραφής
με τη σοφία που η Μαρία λέει όταν της δείχνουν
τα ωραία γραφτά των παιδιών: Δώσαμε δώσαμε.
Δεν θέλω ποιήματα, δεν θ’ αφήσω ούτε λέξη να
έχουν τα παιδιά μου εμπόδιο στο μέλλον τους
παρά μονάχα έναν απλό κανόνα όπου η λέξη
θα έχει την αξία της δέσμευσης ή αλλιώς σιωπή
μακριά από τα στόματα, στα χέρια, στο κορμί
χέρια και πλάτη έχει ανάγκη το μέλλον του κόσμου
όχι αυτά τα γαμημένα λόγια μου τ΄ ανήμπορα
να δώσουν μια προοπτική αξιοπρέπειας στα ερχόμενα.
Μη με διαβάζετε λοιπόν, δεν έλειψαν τα λόγια
φύγετε από δω, μακριά, όχι με φαγητό και λόγια
ξερατά και ποιήματα, μα ένα ελάχιστο της πράξης
που επιτέλους στη ζωή αληθινά να τ’ ανασταίνει.
Ένας κατάδικος υπήρξα λέξεων προς ποιήματα
γι’ αυτό ζητάω από το μέλλον σας συγγνώμη.
Photos: Daria Pitak, Dorothea Lange
Image
.
Νίκος Σταμπάκης, Αφοσίωση (από τη συλλογή τα μυστήρια των δασών)
.
Όταν το μάτι αγάλματος π’ απαθανατίζει τον κολοσσό της Ρόδου
σε στάση προσοχής
Μπρος στο διάβα τριών παρθένων με ρόδια
Ραντίσει το βάθρο με δάκρυα και ξερό χαλάζι
Θα σου μηνύσω αγάπη μου καθώς ο ουρανός μηνύει στ’ αναστάσιμα
βεγγαλικά
Τη διαρκή του αφοσίωση
Καθώς και την τακτοποίηση εκκρεμότητος π’ αφορούσε το μέγεθος
κεραμιδιών
Θα σου μηνύσω μ’ εντεταλμένο δικολάβο
Την οριστική νίκη των ασμάτων μου απέναντι στα τρομερά κύμβαλα
του θανάτου
Την επικράτηση του υπερφυσικού βύσσινου απέναντι στις φαβορίτες π’
εστήριζαν κατακόμβες
Όπ’ αντηχεί αδιάκοπα η φράση «Τα πάντα είναι χαμένα,
»Χαμένα όπως φαντάρος σ’ εμποροπανήγυρη
»Χαμένα όπως αηδόνι στο σεντούκι
»Χαμένα όπως ρολόι μες σε πηγάδι
»Χαμένα όπως αστέρι σ’ έναν κουμπαρά
»Χαμένα όπως πυξίδα σε νεκροταφείο
»Χαμένα όπως φιλί μες σε βαγόνι
»Χαμένα όπως γραμματοκιβώτιο στην ομίχλη
»Χαμένα όπως ζαχαρωτό σε υπηρεσιακή τσάντα
»Χαμένα όπως μια γυναίκα μες σε σύννεφο από κιμωλία»
Κτλ.».
Νίκος Σταμπάκης, Αφοσίωση (από τη συλλογή τα μυστήρια των δασών), στον τόμο Το μπαούλο με τις μπίλιες, Εκδόσεις ΦαρφουλάςΠίνακας: Ione Rucquoi
.
.
.
Image
Αντώνης Φωστιέρης Κατοικίδιο δάσος
.
Στο δροσερό σαλόνι σας θροΐζει ένα δάσος
Αυτά τα έπιπλα που ακούτε ν’ ανασαίνουν
Φυλάνε ακόμα ενστικτώδη φτερωτά
Μες στα φυλλώματα. Κι αν τρίζουνε
Κάθε που μπαίνει νέος επισκέπτης
Θα ’ναι που νιώθουνε κρυμμένο το τσεκούρι
Να τροχίζεται. Σε ανώδυνο χαμόγελο
Αβροφροσύνης τούτη τη φορά.
Τις νύχτες αλαφιάζονται
Και το χοντρό τους νύχι από ρίζα
Χώνεται
Στο βράχο του τσιμέντου. Οι κλώνοι τους
Ρημάζουν τα ταβάνια – να οι ρωγμές
Του ξύλου που μουγκρίζει. Αφήστε τα∙
Κι αν το τικ τακ του σκουληκιού υποδύεται
Το χτύπο της καρδιάς τους
Αυτά ονειρεύονται το ηρωικό λαμπάδιασμα
Να ’ρθει επιτέλους να χωρίσει πνεύμα
Από κορμί
– Λάμψη και κάρβουνο.
Αντώνης Φωστιέρης, από τη συλλογή το Θα και το να του θανάτου, 1987
Artwork: Richard Tuschman
Image
Νικόλας Κάλας, Σκάκι
Ποιητές στη σκιά, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2012
Πίνακας: Μike Worrall
.
.
.
.
Image
Tζένη-Φουντέα Σκλαβούνου, Γάλα σε σκόνη
.
Ο παρών χρόνος
Η παρελθούσα ζωή
Το μέλλον δήλον
Αν ξέραμε ότι πάντα ξέραμε…
Tζένη-Φουντέα Σκλαβούνου, Γάλα σε σκόνη, 44 χαϊκού με υστερόγραφο, Μανδραγόρας 2013
Πίνακας: Olga Akasi
Image
Ηλίας Τσέχος, Διάρκεια στην ποίηση
Hλίας Τσέχος, Τα πλήθη του ενός, Εκδόσεις Κουίντα, Αθήνα 2013
Photo: Jerry Uelsmann
.
.
Image
Σταγόνες ενδιάστατες ζωής
Όπου γη και ύδωρ σώματος
Σε ύλη διϊστάμενος ο πόθος
Κι ασυνεπής στην πίστη μου
Κωνσταντίνος Κομιανός, Γιγνώσκω τον άνεμο
Σταγόνες ενδιάστατες ζωής
στον ορίζοντα
σταλάζουν στης αφής σου το χάραμα
Όπου γη και ύδωρ σώματος
κι αναπνοής την άχνη, ένθεν
έσπευσε να ορίσει ο άνεμος
της ειρωνείας μου τον όρκο, στο νόστο της σιωπής
τ’ αγγέλιασμα, της Οριάνθης θρήνος
Σε ύλη διϊστάμενος ο πόθος
από μακριά π’ ανέμιζε
το συνειρμό μαντήλι
της έωλης, μα ευφρόσυνής μου λησμονιάς
καρπίσθηκε
των ζώντων στεναγμών την επικράτεια
Κι ασυνεπής στην πίστη μου
κράτησα στην ανάσα της
δυo αναφιλητών αντάμωμα
ζητώντας εκείνου του φιλεύσπλαχνου
βοσκού τη βλοσυρή φλογέρα
να μου θυμίζει πως θα σπαράξω την αυγή
πληρώνοντας το τίμημα
Πίνακας: Zhou Gang
.
.
Image
Έχω μια πέτρα
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Έχω μια πέτρα
. .
Έχω μια πέτρα
Γλείφω μια πέτρα. Οι πόροι της γλώσσας μου σοφελιάζουν με τους πόρους της πέτρας. Στεγνώνει η γλώσσα μου και σέρνεται ως τη μεριά της πέτρας που ακουμπάει στο χώμα, που ’χει μούχλα κολλημένη επάνω της σαν αίμα. Ξαφνικά μου ξανάρχεται σάλιο, υγραίνει την πέτρα κι η πέτρα κυλάει μες στο στόμα μου.
Την πέτρα αυτή τη λέω Οιδίποδα. Γιατί όπως ο Οιδίποδας είναι κι αυτή ακανόνιστη με βαθιές αυλακιές για μάτια. Κατρακυλάει και κείνη με πρησμένα πόδια. Κι όταν ακίνητη κρύβει από κάτω της μια μοίρα, ένα ερπετό, τον λησμονημένο μου εαυτό.
Την πέτρα αυτή τη λέω Οιδίποδα.
Γιατί ενώ από μόνη της δεν έχει κανένα νόημα, έχει το σχήμα και το βάρος της εκλογής. Τη λέω και τη γλείφω.
Ως το τέλος της ιστορίας μου.
Όσο να καταλάβω τι θα πει εκλογή.
Όσο να καταλάβω τι θα πει τέλος.
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, Έχω μια πέτρα, από τη συλλογή Ενάντιος έρωτας, 1982
Artwork: Stanislav Groz
Image
Ντίνος Χριστιανόπουλος
Ἡ θάλασσα
Ἡ θάλασσα εἶναι σὰν τὸν ἔρωτα:
μπαίνεις καὶ δὲν ξέρεις ἂν θὰ βγεῖς.
Πόσοι δὲν ἔφαγαν τὰ νιάτα τους –
μοιραῖες βουτιές, θανατερὲς καταδύσεις,
γράμπες, πηγάδια, βράχια ἀθέατα,
ρουφῆχτρες, καρχαρίες, μέδουσες.
Ἀλίμονο ἂν κόψουμε τὰ μπάνια
Μόνο καὶ μόνο γιατί πνίγηκαν πεντέξι.
Ἀλίμονο ἂν προδώσουμε τὴ θάλασσα
Γιατὶ ἔχει τρόπους νὰ μᾶς καταπίνει.
Ἡ θάλασσα εἶναι σὰν τὸν ἔρωτα:
χίλιοι τὴ χαίρονται – ἕνας τὴν πληρώνει.
————-
————-
Από τις πιο απολαυστικές συνεντεύξεις στο ύφος Χριστιανόπουλου! Μπορεί να συμφωνήσει ή να διαφωνήσει κανείς, ακόμη και να εκνευριστεί, αλλά ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την αμεσότητα και την ειλικρίνεια με την οποία εκφράζει την προσωπική του άποψη.
http://www.poiein.gr/archives/22560/index.html
Χ.Μ.: Τώρα που μιλάτε για το απλοϊκό στην κριτική, θέλω να σας θυμίσω πως για σαράντα τόσα χρόνια απορρίπτατε την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Το 2005 όμως, αναθεωρήσατε την άποψή σας και επαινέσατε το απλοϊκό και την καθαρότητα της έκφρασης που υπάρχει στην ποίηση του Ρίτσου.
Ν.Χ.: Ναι, διότι βρήκα ότι ο Ρίτσος, τουλάχιστον, ήταν απλός στο γράψιμό του. Δεν έγραψε σπουδαία πράγματα. Αναμφισβήτητα, ο Αναγνωστάκης ήταν δέκα φορές ανώτερος από τον Ρίτσο! Αυτό το έχω ξαναπεί. Αλλά, εν πάση περιπτώσει, δεν σκεφτόμουνα τόσο καιρό την απλή αλήθεια, ότι ο ποιητής πρέπει να γράφει απλά. Άμα γράφει ερμητικά τα μουσκέψαμε! Πραγματικά, όσοι ποιητές είναι απλοί μου αρέσουν. Εγώ είμαι το Marquedepose (χαρακτηριστικό γνώρισμα) της απλότητος. Δηλαδή εξαντλώ τα όρια, είμαι κυριολεκτικός, ας πούμε. Οι άλλοι θέλουν λίγο μασημένα πράγματα. Ο Σεφέρης, λόγου χάρη, λέγοντας «οι κύκνοι του χειμώνα»-τι θα πει «οι κύκνοι του χειμώνα;»-εννοεί τις νιφάδες του χιονιού. Μα, είναι το ίδιο πράγμα οι κύκνοι και οι νιφάδες του χιονιού; Θέλω, λοιπόν, να σου πω πως η απλότητα θα βοηθήσει και την ποίηση. Όχι μόνο την κριτική, και την ποίηση. Και αυτός ο Δημήτρης Κόκορης λέει για μένα πως «πραγματικά, εκπλήσσομαι που γράφει τόσο απλά και μπορεί να ικανοποιεί ένα κοινό λίγο πιο απαιτητικό».
Ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
Ἐσεῖς ποὺ βρήκατε τὸν ἄνθρωπά σας
κι ἔχετε ἕνα χέρι νὰ σᾶς σφίγγει τρυφερά,
ἕναν ὦμο ν᾿ ἀκουμπᾶτε τὴν πίκρα σας,
ἕνα κορμὶ νὰ ὑπερασπίζει τὴν ἔξαψή σας,κοκκινίσατε ἄραγε γιὰ τὴν τόση εὐτυχία σας,
ἔστω καὶ μία φορά;
Εἴπατε νὰ κρατήσετε ἑνὸς λεπτοῦ σιγή
γιὰ τοὺς ἀπεγνωσμένους;————-
————-
Χ.Μ.: Είναι δημιουργική η ατομική μοναξιά για ένα ποιητή, κύριε Χριστιανόπουλε; Να σας θυμίσω εδώ τον Οδυσσέα Ελύτη που έλεγε ότι η αντοχή στη μοναξιά, έτσι όπως είναι τα πράγματα σήμερα, είναι η πρώτη αρετή που οφείλει να διαθέτει ένας ποιητής.
Ν.Χ.: Είναι αλήθεια ότι ο Ελύτης έχει πει πολλές και ωραίες κουβέντες. Και θυμάμαι κι εγώ, σε συζητήσεις μας, επέμενε γύρω απ’ αυτό. Ότι πρέπει ν’ αντέχουμε στη μοναξιά μας. Βέβαια, ο Ελύτης είχε πολλές φιλεναδούλες. Και μια, δύο, τρεις, λες νισάφι, τέλος πάντων, πρέπει να υπάρξει και κάποιος φραγμός. Είχα γνωρίσει μια από αυτές, η οποία δεν ήταν και τόσο σπουδαία, αλλά η τελευταία, αυτή που τον κληρονόμησε, κατά κάποιον τρόπο, είναι σπουδαίο άτομο. Εγώ δεν την ήξερα, τη γνώρισα πολύ αργά…
Χ.Μ.: Μιλάμε για την Ιουλίτα Ηλιοπούλου;
Ν.Χ.: Την Ηλιοπούλου! Της βγάζω το καπέλο! Είναι περισσότερο σοβαρή απ’ ό,τι φανταζόμουνα! Οι άλλες και μικρότερες ήταν και σοβαρές δεν ήταν.
Χ.Μ.: Πρέπει να είναι και καλή φιλόλογος η Ηλιοπούλου.
Ν.Χ.: Δεν την ξέρω, αλλά πάντως μ’ αρέσει ο τρόπος που συμπαραστάθηκε τον Ελύτη. Ο Ελύτης στο τέλος της ζωής του ήταν άρρωστος. Έκανε μεγάλη θυσία αυτή η κοπέλα!
Χ.Μ.: Και είναι και αρκετά νεαρή κοπέλα.
Ν.Χ.: Νεαρή και αληθινά τον αγαπούσε! Τον αγαπούσε! Γι’ αυτό είμαι σίγουρος. Όταν την γνώρισα το κατάλαβα. Λοιπόν, όταν υπάρχει μια αγάπη, σαν ένα κλείσιμο μιας σχέσης, θα της βγάλουμε το καπέλο! Και την συγχάρηκα! Της είπα: «Μπράβο σας, χαρά στο κουράγιο σας. Σας χαίρομαι πάρα πολύ!». Αυτό βάστηξε χρόνια. Αυτή είναι σπουδαία! Οι άλλες ήταν κάτι μη χειρότερα.
Πίνακες: René Alvarado
————-
Ἔλα νὰ ἀνταλλάξουμε κορμὶ καὶ μοναξιά.
Νὰ σοῦ δώσω ἀπόγνωση, νὰ μὴν εἶσαι ζῷο,
νὰ μοῦ δώσεις δύναμη, νὰ μὴν εἶμαι ράκος.
Νὰ σοῦ δώσω συντριβή, νὰ μὴν εἶσαι μοῦτρο,
νὰ μοῦ δώσεις χόβολη, νὰ μὴν ξεπαγιάσω.
Κι ὕστερα νὰ πέσω μὲ κατάνυξη στὰ πόδια σου,
γιὰ νὰ μάθεις πιὰ νὰ μὴν κλωτσᾶς.
Ιφιγένεια Σιαφάκα - Ifigeneia Siafaka