RSS

Category Archives: Νίκος Καζαντζάκης

Image

Σεφέρης, Καζαντζάκης, Ελύτης

Γιώργος Σεφέρης

«Πάει καιρὸς ποὺ πῆρα τὴν ἀπόφαση νὰ κρατηθῶ ἔξω ἀπὸ τὰ πολιτικὰ τοῦ τόπου. Προσπάθησα ἄλλοτε νὰ τὸ ἐξηγήσω. Αὐτὸ δὲ σημαίνει διόλου πὼς μοῦ εἶναι ἀδιάφορη ἡ πολιτικὴ ζωή μας. Ἔτσι, ἀπὸ τὰ χρόνια ἐκεῖνα, ὡς τώρα τελευταῖα, ἔπαψα κατὰ κανόνα νὰ ἀγγίζω τέτοια θέματα· ἐξάλλου τὰ ὅσα δημοσίεψα ὡς τὶς ἀρχὲς τοῦ 1967 καὶ ἡ κατοπινὴ στάση μου –δὲν ἔχω δημοσιέψει τίποτα στὴν Ἑλλάδα ἀπὸ τότε ποὺ φιμώθηκε ἡ ἐλευθερία– ἔδειχναν, μοῦ φαίνεται, ἀρκετὰ καθαρὰ τὴ σκέψη μου. Μολαταῦτα, μῆνες τώρα, αἰσθάνομαι μέσα μου καὶ γύρω μου, ὁλοένα πιὸ ἐπιτακτικά, τὸ χρέος νὰ πῶ ἕνα λόγο γιὰ τὴ σημερινὴ κατάστασή μας. Μὲ ὅλη τὴ δυνατὴ συντομία, νὰ τί θὰ ἔλεγα:

Κλείνουν δυὸ χρόνια ποὺ μᾶς ἔχει ἐπιβληθεῖ ἕνα καθεστὼς ὁλωσδιόλου ἀντίθετο μὲ τὰ ἰδεώδη γιὰ τὰ ὁποῖα πολέμησε ὁ κόσμος μας καὶ τόσο περίλαμπρα ὁ λαός μας στὸν τελευταῖο παγκόσμιο πόλεμο. Εἶναι μία κατάσταση ὑποχρεωτικῆς νάρκης, ὅπου ὅσες πνευματικὲς ἀξίες κατορθώσαμε νὰ κρατήσουμε ζωντανές, μὲ πόνους καὶ μὲ κόπους, πᾶνε κι αὐτὲς νὰ καταποντιστοῦν μέσα στὰ ἑλώδη στεκούμενα νερά. Δὲ θὰ μοῦ ἦταν δύσκολο νὰ καταλάβω πῶς τέτοιες ζημιὲς δὲ λογαριάζουν πάρα πολὺ γιὰ ὁρισμένους ἀνθρώπους. Δυστυχῶς δὲν πρόκειται μόνον γι᾿ αὐτὸ τὸν κίνδυνο. Ὅλοι πιὰ τὸ διδάχτηκαν καὶ τὸ ξέρουν πὼς στὶς δικτατορικὲς καταστάσεις ἡ ἀρχὴ μπορεῖ νὰ μοιάζει εὔκολη, ὅμως ἡ τραγωδία περιμένει ἀναπότρεπτη στὸ τέλος. Τὸ δράμα αὐτοῦ τοῦ τέλους μᾶς βασανίζει, συνειδητὰ ἢ ἀσυνείδητα, ὅπως στοὺς παμπάλαιους χοροὺς τοῦ Αἰσχύλου. Ὅσο μένει ἡ ἀνωμαλία, τόσο προχωρεῖ τὸ κακό. Εἶμαι ἕνας ἄνθρωπος χωρὶς κανέναν ἀπολύτως πολιτικὸ δεσμὸ καί, μπορῶ νὰ τὸ πῶ, μιλῶ χωρὶς φόβο καὶ χωρὶς πάθος. Βλέπω μπροστά μου τὸν γκρεμὸ ὅπου μᾶς ὁδηγεῖ ἡ καταπίεση ποὺ κάλυψε τὸν τόπο. Αὐτὴ ἡ ἀνωμαλία πρέπει νὰ σταματήσει. Εἶναι ἐθνικὴ ἐπιταγή. Τώρα ξαναγυρίζω στὴ σιωπή μου. Παρακαλῶ τὸν Θεὸ νὰ μὴ μὲ φέρει ἄλλη φορὰ σὲ παρόμοια ἀνάγκη νὰ ξαναμιλήσω»

Έλαβα και αυτήν την πρόσκληση στο f/b, το νόημα και τη σκοπιμότητα της οποίας αδυνατώ να κατανοήσω. Ακόμη και αν βρισκόμουν στην Ελλάδα, δεν επρόκειτο να λάβω μέρος σε αυτήν την πρωτοβουλία.

https://www.facebook.com/events/521508007915662/

«Καλούμε τους ανθρώπους των γραμμάτων, του θεάτρου, της μουσικής, των εικαστικών και των άλλων τεχνών, μα και όλους τους φιλότεχνους και τους βιβλιόφιλους, να φέρουν το δικό τους βιβλίο για να χτίσουμε το Τείχος των Βιβλίων στην είσοδο της ΕΡΤ την Τρίτη 18/6/2013, στις 7:00 το απόγευμα. Ας χτίσουμε το δικό μας ανάχωμα στον αυταρχισμό και τη βαρβαρότητα, ας υπερασπιστούμε την ελεύθερη έκφραση και τη δημοκρατία. Με τoν Όμηρο και την αρχαία γραμματεία, τον Καβάφη, τον Καζαντζάκη, τον Σεφέρη και τους άλλους σπουδαίους, αλλά και με τη σύγχρονη ποίηση και πεζογραφία, το σύγχρονο θέατρο και δοκίμιο, το τείχος μας θα γίνει γερό, αδιαπέραστο. Όταν ο πολιτισμός σηκώνει το ανάστημά του, οι αυταρχικές εξουσίες δεν περνούν. Υποχωρούν.»

Ερωτώ εντελώς ψυχρά: Είναι συμβολικό το νόημα του κειμένου ή πραγματικό; Πρόκειται για μία λογοτεχνική μεταφορά ή για μία πεποίθηση; Διότι, αν πρόκειται περί πεποιθήσεως, μάλλον μου έχουν διαφύγει οι καινούργιες εκδόσεις των αναφερομένων συγγραφέων, οι οποίες προφανώς αποκαλύπτουν μυστικά και ιδεώδη τα οποία έως σήμερα είχαν «εσκεμμένως από την εξουσία» αποκρυφθεί και επομένως δεν είχαν την απαραίτητη επίδραση στον «κοιμισμένο όχλο». Μιλάμε για απαγορευμένα και άγνωστα βιβλία δηλαδή;  Επίσης, Δημουλά επιτρέπεται να φέρουμε ή θα λιντσαριστούμε ως προδότες αριστεροί από τους διοργανωτές; Τον Σεφέρη επιτρέπεται να τον αποθέσουμε δίπλα στον Ρίτσο; Στην ΕΡΤ η τελευταία αναλογία των κομματικών προσλήψεων ήταν 4-2-1. Δεν αντιλαμβάνομαι τι δουλειά έχει η «διανόηση» σε αυτόν το χώρο. Θα χαιρετίσει κάποιος την εκδήλωση, θα υπάρχουν καλεσμένοι που θα εξηγούν στον κόσμο τις αιτίες της σημερινής θλιβερής κατάστασης του τόπου, θα προτείνουν λύσεις; Tι νόημα έχει όλο αυτό; Tα βιβλιοπωλεία είναι γεμάτα από βιβλία. Δεν είναι απαγορευμένο είδος.  Δεν γνωρίζω επίσης αν ο ταπεινός και μοναχικός Αλεξανδρινός θα αισθανόταν άνετα εκεί ούτε εάν ο Καζαντζάκης θα επικροτούσε τη θεοκρατική εμμονή της κρατικής τηλεόρασης, για να καταδεχτεί να πατήσει το πόδι του εκεί πέρα. Για παράδειγμα, αυτά…  Προσωπικά, προτιμώ την παρακάτω άποψη όσον αφορά τη στάση της όποιας «διανόησης» : http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=518043#.Ub6tA80Bcjk.facebook

.

.

Όπως και να έχει, καλή επιτυχία στο εγχείρημα των διοργανωτών. Δεν πρόκειται για εμπαθή θέση αλλά για λογική θέση. Και να ευχηθώ τα όσα βιβλία μαζευτούν εκεί να μη γίνουν σκουπίδια ανάκατα με λίγδες από σουβλάκια και αποτσίγαρα. Για καλό και για κακό, κάντε και κάνα μπλόκο οι εύσωμοι της διανόησης, μην μπουκάρουν και τίποτε ΜΑΤ και μαυρίσουν στο ξύλο τον Όμηρο και τον Σεφέρη, διότι θα πάω να ριχτώ από τον Σηκουάνα. Προσέξτε και τους βιβλιόφιλους επίσης μη σας φέρουν τίποτε ροζάκια ή γαλαζάκια, καθότι έχουμε γεμίσει από αρλεκινούδες και αρλεκίνους, μια και ακόμη δεν υπάρχει κανένα νομοσχέδιο, όπως αυτό στα είδη διατροφής, που να εξηγεί ή να προειδοποιεί τον κόσμο, έστω με μία ένδειξη, για το ποια είναι η λογοτεχνία και ποια η παραλογοτεχνία.

.

 

 

 
Image

Nίκος Καζαντζάκης

Nίκος Καζαντζάκης

« Oι ήρωες ξέρουν ότι ο θάνατος είναι η ύψιστη ανταμοιβή της ζωής τους και είναι πάντα βιαστικοί!»

Σαν σήμερα (Μεγάλο Σάββατο), στις 4.5.1955 ο Καζαντζάκης διώκεται από την Εκκλησία…
Kαλή (δεύτερη) ανά σ ταση σε όλους σας!
 
 

http://www.staxtes.com/2013/05/blog-post_6585.html

 

Tags: ,